| début |
fin |
|
|
|
|
[sans numérotation] [Page de titre]
|
|
|
|
[page blanche]
|
|
|
|
[sans numérotation] Io. Baptista Rasarius, Nicolao Samichelio, medico optimo S. P. D.
|
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
|
[sans numérotation] Priuilegiorum sententia
|
|
|
|
[sans numérotation] Index
|
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
|
[page blanche]
|
|
|
|
[page blanche]
|
|
|
|
1 Gal. In librum Hippcoratis De humoribus commentarii tres, nuper in lucem editi, & latinitate donati a Io. Baptista Rasario
|
|
|
|
2
|
|
|
|
3
|
|
|
|
4 Color humorum, ubi non est humorum reciprocatio, ueluti efflorescit
|
|
|
|
5
|
|
|
|
6
|
|
|
|
7
|
|
|
|
8
|
|
|
|
9
|
|
|
|
10
|
|
|
|
11
|
|
|
|
12
|
|
|
|
13
|
|
|
|
14
|
|
|
|
15
|
|
|
|
16
|
|
|
|
17
|
|
|
|
18
|
|
|
|
19
|
|
|
|
20
|
|
|
|
21
|
|
|
|
22
|
|
|
|
23
|
|
|
|
24
|
|
|
|
25
|
|
|
|
26
|
|
|
|
27
|
|
|
|
28
|
|
|
|
29
|
|
|
|
30
|
|
|
|
31
|
|
|
|
32
|
|
|
|
33
|
|
|
|
34
|
|
|
|
35
|
|
|
|
36
|
|
|
|
37
|
|
|
|
38
|
|
|
|
39
|
|
|
|
40
|
|
|
|
41
|
|
|
|
42
|
|
|
|
43
|
|
|
|
44
|
|
|
|
45
|
|
|
|
46
|
|
|
|
47
|
|
|
|
48
|
|
|
|
49
|
|
|
|
50
|
|
|
|
51
|
|
|
|
52
|
|
|
|
53
|
|
|
|
54
|
|
|
|
55
|
|
|
|
56
|
|
|
|
57 Maturationes aut intro, aut foras, uergunt, aut aliam in partem, in quam oporteat
|
|
|
|
58
|
|
|
|
59
|
|
|
|
60
|
|
|
|
61
|
|
|
|
62
|
|
|
|
63
|
|
|
|
64
|
|
|
|
65 Haec ego praescribo ei hominum multitudini, qui necessitate coacti uitam temere ducunt. & cetera, quae sequuntur usque ad eum locum; Eiusmodi autem oritur satietas
|
|
|
|
66
|
|
|
|
67
|
|
|
|
68
|
|
|
|
69
|
|
|
|
70
|
|
|
|
71
|
|
|
|
72
|
|
|
|
73
|
|
|
|
74
|
|
|
|
75
|
|
|
|
76
|
|
|
|
77
|
|
|
|
78
|
|
|
|
79 Viscerum inanitio: quibus infra repletio: quibus supra, nutritio
|
|
|
|
80
|
|
|
|
81 Inclinatio sursum, inclinatio deorsum / Quae sua sponte sursum, ac deorsum repunt; quae prosunt, quaeque nocent: congenita forma, regio, consuetudo, aetas, tempus anni, morbi constitutio: excessus, defectio, quantum cuique sit reliquum, aut secus
|
|
|
|
82
|
|
|
|
83
|
|
|
|
84
|
|
|
|
85
|
|
|
|
86
|
|
|
|
87
|
|
|
|
88 Purgatio, euacuatio, remedia
|
|
|
|
89
|
|
|
|
90
|
|
|
|
91
|
|
|
|
92
|
|
|
|
93
|
|
|
|
94
|
|
|
|
95
|
|
|
|
96
|
|
|
|
97
|
|
|
|
98
|
|
|
|
99
|
|
|
|
100
|
|
|
|
101
|
|
|
|
102
|
|
|
|
103
|
|
|
|
104
|
|
|
|
105
|
|
|
|
106
|
|
|
|
107
|
|
|
|
108
|
|
|
|
109
|
|
|
|
110
|
|
|
|
111
|
|
|
|
112
|
|
|
|
113
|
|
|
|
114
|
|
|
|
115
|
|
|
|
116
|
|
|
|
117
|
|
|
|
118
|
|
|
|
119
|
|
|
|
120
|
|
|
|
121
|
|
|
|
122
|
|
|
|
123
|
|
|
|
124 Declinatio. Deriuatio in acput, in latera, qua maxime uergit. Aut reuulsio in supernis deorsum: in infernis, sursum. Aut exsiccare, aut qliquibus inferna; aut aliquibus superna. Aut eluitur; aut quibusdam mitigabitur
|
|
|
|
125
|
|
|
|
126
|
|
|
|
127
|
|
|
|
128
|
|
|
|
129
|
|
|
|
130
|
|
|
|
131
|
|
|
|
132 Ne humores effusi intro retrahantur: sed transitus exsiccentur
|
|
|
|
133
|
|
|
|
134
|
|
|
|
135 Turbatio, infusio, ablutio, quibus ad sedem abscedit: unde exoluitur aut medicamentum, aut ulcus, aut humor quispiam, qui constiterit, aut germen, aut flatus, aut cibus, aut paruum animal, aut aestus, aut alius affectus quidam
|
|
|
|
136 Haec autem spectanda sunt: quae sponte sua desinunt: aut uelut pustulae eb exustione excitatae. In quibus qualia laedant, aut prosint. Figurae, motio, in sublime sublatio, & rursus subsidentia: somnus, uigilia, anxietas, oscitatio, horror; ut quae facienda, aut prohibenda sunt, anteuertas
|
|
|
|
137
|
|
|
|
138
|
|
|
|
139 Correctio per uomitum: inferne, per exitum, aut sputum, mucum, tussim, ructum, singultum, flatum, urinam, sternutationem, lachrymas, pruritus, euulsiones, contactus, sitim, famen, repletionem, somnos, labores, laboris uacuitatem, corporis, mentis, per disciplinas, memoriam, uocem, silentium
|
|
|
|
140
|
|
|
|
141
|
|
|
|
142
|
|
|
|
143
|
|
|
|
144
|
|
|
|
145
|
|
|
|
146
|
|
|
|
147
|
|
|
|
148 Hystericae purgatio: quae superne etumpunt, ac torquent: pinguia, sincera, spumea, calida, mordacia, aeruginosa, uaria, ramentosa, faeculenta, cruenta, flatus expertia, cruda, cocta, sicca: quaecunque circunfluunt; contemplanda sunt: itemque ferendi difficultas prius, quàm periculum adueniat: quaeque sedare non oporteat
|
|
|
|
149
|
|
|
|
150
|
|
|
|
151
|
|
|
|
152
|
|
|
|
153
|
|
|
|
154
|
|
|
|
155
|
|
|
|
156
|
|
|
|
157
|
|
|
|
158
|
|
|
|
159
|
|
|
|
160
|
|
|
|
161 Maturatio, descensus eorum, quae infra sunt: fluctuatio eorum, quae supra. Quae ex utero: sordes aurium: irritatio: adapertio: euacuatio, calfactio, refrigeratio, intrinsecus, extrinsecus: horum etiam, horum non. ...
|
|
|
|
162
|
|
|
|
163
|
|
|
|
164 Cum infra umbilicum est id, quod torquet, tum & tardum, & molle tormen est. Si uice uersa sit, contra / Quae deijciuntur, qua uergunt: non spumea, concocta, cruda, frigida, foetida, sicca, humida, male olentia
|
|
|
|
165 Sitis, quae prius non adfuit: neque aestus, neque alia occasio, urina, nasi humectatio / Deiectionem, siccitatem, si corpus non concidit, spiritum turbidum, hypochondrium, extrema, oculos male affectos, coloris mutationem, pulsus, frigus, palpitationes, cutis duriciem, neruorum, articulorum, uocis, mentis, figuram uoluntariam, pilos, ungues, tolerandi facilitatem, aut difficultatem, & num qualia oportet, spectabis
|
|
|
|
166
|
|
|
|
167
|
|
|
|
168
|
|
|
|
169
|
|
|
|
170
|
|
|
|
171
|
|
|
|
172
|
|
|
|
173
|
|
|
|
174
|
|
|
|
175 Galeni in lib. Hippoc. De humorib. Comment. Secundus. Signa haec sunt: odores coproris, oris, secessus, auris, flatus, urinae, ulceris, sudoris, sputi, naris, cutis salsa, aut sputum, aut naris, aut lachryma, aut alij humores, penitus similia quae prosunt, quaeque obsunt
|
|
|
|
176
|
|
|
|
177
|
|
|
|
178
|
|
|
|
179
|
|
|
|
180
|
|
|
|
181
|
|
|
|
182
|
|
|
|
183
|
|
|
|
184
|
|
|
|
185 Insomnia, qualia quis uideat, spectandum: & in somnis qualia faciat. An acute audiat. An animo parato ita sit, ut obediat. An fortiora, pluraque sint commoda, quae seruant, quàm alia. An omnia omnibus sensibus sentiant, & ferant
|
|
|
|
186
|
|
|
|
187
|
|
|
|
188
|
|
|
|
189
|
|
|
|
190
|
|
|
|
191
|
|
|
|
192 Ut odores, sermones, uestitus, figuras / Atque haec quidem facile. Quae etiam si sua sponte appareant, prosunt / Et cum talia sunt, ut iudicationem afferant: itemque tot, & talia, ut flatus & urina, qualis quanta, & quando, quae uero contraria sunt, ea auertere, eisque aduersari par est
|
|
|
|
193
|
|
|
|
194
|
|
|
|
195
|
|
|
|
196
|
|
|
|
197 Quae propinqua, communiaque affectibus funt, ea primum, maximeque affliguntur
|
|
|
|
198
|
|
|
|
199 Constitutionem autem contemplator, habita ratione eorum, quae prima incipiunt: quicquid tandem excernatur. Ex urinis, quales nam sint: qualis sit collapsio corporis, mutatio coloris, imminutio spiritus: & cum his reliquae uictus rationes
|
|
|
|
200
|
|
|
|
201
|
|
|
|
202
|
|
|
|
203 Utrum vero, quae decedunt, similia sint, nec ne, sciendum est: exitus, urinae, quae per uterrum, sputa, quae per nares, oculi, sudor, quae ex tuberculis, ex uulneribus, ex pustulis, quae sua sponte, quae arte, spectanda sunt. Quae iudicant, similia esse inter se omnia
|
|
|
|
204
|
|
|
|
205
|
|
|
|
206 Quae prosunt, quae nocent, quae liberant: ut illa effugiens, auertat: haec accersat, addueat, & asciscat
|
|
|
|
207 Et item alia eodem modo: ut in cute, extremis hypochondrijs, artiuclis, oculis, ore, figuris, somnis, qualia iudicent, & quando ea machinari oporteat, intelligamus
|
|
|
|
208
|
|
|
|
209 Praeterea uero quinam tales abscessus fiant: qualia prosint cibis, potionibus, odoribus, aspectu, auditu, cogitatione, egestionibus, humoribus, calefactione, perfrictione, siccitatibus, humectando, siccando, unctionibus, illitionibus, cataplasmatis, emplastris, inspersionibus, tum uero epithematis, quae superdantur. ...
|
|
|
|
210
|
|
|
|
211
|
|
|
|
212
|
|
|
|
213 Desunt multa: desiderantur enim in libro antiquissimo duae pagellae: & in altero tres sunt albae relictae / In accessionibus per circuitum repetentibus cibi dandi non sunt. Neque cogere oportet, sed ante iudicationes, detrahere de ijs, quae offeruntur
|
|
|
|
214
|
|
|
|
215
|
|
|
|
216
|
|
|
|
217 Quae iudicantur, iudicataque aparti sunt, nec mouere, nec quicquam nouare, siue medicamentis, siue alijs irritamentis: sed omittere oportet
|
|
|
|
218
|
|
|
|
219 Iudicantia in melius, non statim appareant
|
|
|
|
220
|
|
|
|
221
|
|
|
|
222 Concocta medicari, & mouere non cruda oportet: neque in principiis, nisi turgeant: multa autem non turgent
|
|
|
|
223
|
|
|
|
224
|
|
|
|
225 Quae ducere oportet, quo maxime uergant, locis oportunis ducito
|
|
|
|
226 Quae uacuantur, multitudine metienda non sunt. ...
|
|
|
|
227
|
|
|
|
228
|
|
|
|
229 Ex his facito coniecturam: sicca quidem erunt calida; humida uero, frigida: quae uero aluum mouent, plerumque contraria
|
|
|
|
230 Haec diebus imparibus sursum fiunt: si & circuitus, & constitutio ex ipsis exacerbationibus talis fiat. ...
|
|
|
|
231
|
|
|
|
232
|
|
|
|
233 Quin etiam quae tempore sunt progressa longius, ita fiant necesse est, ut ad decimumtertium, ...
|
|
|
|
234
|
|
|
|
235
|
|
|
|
236
|
|
|
|
237 Multa autem purganda sunt: eaque non prope iudicationem, sed longius. Raro autem in acutis multa ducenda sunt: in delassatis uero, totum
|
|
|
|
238
|
|
|
|
239
|
|
|
|
240
|
|
|
|
241 In febribus abscessus maxime in articulos, maxillasque fiunt, prope cuiusque dolores, magisque ad supernam partem, & in totum. ...
|
|
|
|
242
|
|
|
|
243
|
|
|
|
244 In ijs, qui ex morbis exurgunt, si statim manus ac pedes dolore confictentur, in eis abscessus orientur
|
|
|
|
245 Sed si qua pars ante morbum laborarit, ibi morbi sedes erit: ut accidit ijs, qui perinthi tussi, anginaque laborarant. Tusses enim, non secus quàm febres, abscessus excitant
|
|
|
|
246 Simili quoque modo euenit uel ab humoribus, uel a corporis colliquatione, & item animi
|
|
|
|
247
|
|
|
|
248
|
|
|
|
249 Intelligendum autem est, in quibus tempribus humores floreant: & quales in singulis morbos faciant: & quales in uno quoque morbo affectiones pariant
|
|
|
|
250
|
|
|
|
251
|
|
|
|
252
|
|
|
|
253
|
|
|
|
254 Tum uero corpus reliquum spectandum est, ad quem morbum maxime natura uergit: & quid nam lien intumescens facit. ...
|
|
|
|
255
|
|
|
|
256
|
|
|
|
257
|
|
|
|
258 Animi impotentia in cibis, potibus, somno, uigilia: aut propter amores quosdam, ut tesserarum; aut propter artes: aut propter necessitatem. Laborum tolerantia: & quorum ordinata est, aut inordinata
|
|
|
|
259
|
|
|
|
260
|
|
|
|
261
|
|
|
|
262
|
|
|
|
263
|
|
|
|
264
|
|
|
|
265
|
|
|
|
266
|
|
|
|
267
|
|
|
|
268 Mutationes ex quibus in quae fiant, attendendum
|
|
|
|
269
|
|
|
|
270
|
|
|
|
271
|
|
|
|
272 Ex morbis animi industria, aut quaerens, aut meditans, aut uidens, aut loquens, aut aliud quid faciens: uelut tristitiae, iracundiae, cupiditates
|
|
|
|
273
|
|
|
|
274
|
|
|
|
275
|
|
|
|
276
|
|
|
|
277
|
|
|
|
278
|
|
|
|
279
|
|
|
|
280
|
|
|
|
281
|
|
|
|
282 Quae a casu proueniunt, animi molestiae, aut aspectu, aut auditu contractae
|
|
|
|
283 Ut etiam corpora afficuntur. Nam mola cum altera attrita, dentes stupescunt: circa cauum locum ambulanti, crura tremunt. ...
|
|
|
|
284
|
|
|
|
285
|
|
|
|
286
|
|
|
|
287 Timores, sicut pudor, moeror, laetitia, ira, aliaque huiusmodi, ut obediant. ...
|
|
|
|
288
|
|
|
|
289 Quae extrinsecus prosunt, aut nocent: unctio, perfusio, illitio, cataplasmatum usus, lanarum deligatio, & rerum earum, quae sunt huiusmodi. Internae item partes talibus obediunt: ac non solum externae ijs, quae intro assumuntur: ...
|
|
|
|
290 Perturbant srmones, uox, & huiusmodi
|
|
|
|
291 Mammae, genitura, uterus, signa in aetatibus in suffocationibus, in tussi, & quae ad testiculum pertinent
|
|
|
|
292 Quemadmodum terra arboribus, ita animantibus est uenter. ...
|
|
|
|
293
|
|
|
|
294
|
|
|
|
295
|
|
|
|
296 Arbores corticem tenuem, siccumque habent: intrinsecus uero carne sicca, sanae, imputres, diuturnae: & ex animantibus, testudines, & quicquid st huiusmodi. ...
|
|
|
|
297
|
|
|
|
298 Gal. In Hipp. Lib. De humoribus comment. III. Modi morborum sunt hi: partim cognati morbi sunt, quos interrogando licet cognoscere: partim a regione proficiscuntur. multis enim sunt regionibus familiares: ac multi ipsos norunt: partim ex corpore, & uictus ratione, & morbi constitutione: uel a temporibus
|
|
|
|
299
|
|
|
|
300
|
|
|
|
301
|
|
|
|
302
|
|
|
|
303
|
|
|
|
304
|
|
|
|
305 Regiones autem, quae tempora male affectae sunt, tales morbos pariunt, quale fuerit tempus, cuius similitudonem gerunt. Uerbi causa, si eadem die frigus et calor fuerint, autumnbales morbos in regione creabunt: haeque proportio in alijs item temporibus seruabitur
|
|
|
|
306
|
|
|
|
307
|
|
|
|
308 Alij ab odoribus coenosis, & palustribus
|
|
|
|
309
|
|
|
|
310
|
|
|
|
311
|
|
|
|
312
|
|
|
|
313
|
|
|
|
314 Alij ab aquis calculosi, lienosique: alij a uentis bonis, & malis incipiunt
|
|
|
|
315
|
|
|
|
316
|
|
|
|
317
|
|
|
|
318
|
|
|
|
319
|
|
|
|
320 Qualia fuerint tempora, tales etiam morbi erunt: & ex his constitutiones ducentur: si tempora tempestiue, & ordinate progrediantur, morbos iudicatu faciles parient: morbi autem temporibus familiares, indicant mutationes
|
|
|
|
321
|
|
|
|
322 Ut autem tempus uariabit, ita similes, aut dissimiles morbi erunt, qui eo tempore orientur. ...
|
|
|
|
323
|
|
|
|
324
|
|
|
|
325
|
|
|
|
326 Et si aestas biliosa fuerit, bilisque aucta intus relicta sit, etiam modice lienosi fiunt
|
|
|
|
327 Cum autem uer quoque ita progressum sit, tum uere etiam morbus regius nascetur. ... / At cum aestas sit ueri similis, sudores, in febribus, & febres faciles, & non peracutae, neque peraridae, quod ad linguas attinet, fient
|
|
|
|
328
|
|
|
|
329 Cum uero hibernum uer fiat, & postremum hiemus tempus, hiberni etiam morbi, & tusses, & peripneumoniae, & anginae existunt
|
|
|
|
330
|
|
|
|
331 Autumnus quoque si non in tempore, ac derepente hibernarit, non assidae tales morbos facit, propterea quod non in tempore incepit, sed inaequalite fiat. ...
|
|
|
|
332
|
|
|
|
333
|
|
|
|
334
|
|
|
|
335
|
|
|
|
336
|
|
|
|
337 Illud insuper considerandum est, quomodo corpora se habeant, cum ab anni temporibus suscipiuntur
|
|
|
|
338
|
|
|
|
339
|
|
|
|
340 Austri auditiui grauitatem, oculis caliginem, capiti pondus, membris tarditatem, languoremque afferunt. ...
|
|
|
|
341
|
|
|
|
342
|
|
|
|
343
|
|
|
|
344
|
|
|
|
345
|
|
|
|
346
|
|
|
|
347
|
|
|
|
348
|
|
|
|
349
Image : Meridies
|
|
|
|
350
|
|
|
|
351
|
|
|
|
352
|
|
|
|
353
|
|
|
|
354
|
|
|
|
355
|
|
|
|
356
|
|
|
|
357
|
|
|
|
358
|
|
|
|
359
|
|
|
|
360 Si is magis dominetur, e squaloribus febres consequuntur, itemque ex imbribus, ex quibus utique redundantiae inciderint: & quomodocunque affecta sint corpora ut ex alio anni tempore quid suscipiant: & quicunque tandem humor sit, qui in corpore dominetur
|
|
|
|
361
|
|
|
|
362 Sed siccitates austrinae, aquilonalesque sunt: differunt enim & alia hoc modo. ...
|
|
|
|
363
|
|
|
|
364 Mutationes potissimum morbos pariunt: praecipue autem maximae. Et in temporibus magnae mutationes: & in alijs. Quaedam sensim progressu fiunt. ...
|
|
|
|
365 Naturae, quod ad anni tempora attinet, aliae ad aestatem, aliae ad hiemem, aliae ad regiones, aetates, diaetas, & alias constitutiones, bene aut male affectae sunt
|
|
|
|
366
|
|
|
|
367 Morborum alij ad alias bene, aut male affecti sunt. & aetates ad tempora, & regiones, & diaetam, & morborum constitutiones
|
|
|
|
368
|
|
|
|
369
|
|
|
|
370 Atque in temporibus diaetae, cibi, ac potus, quales sint. Nam hiems uacationem habet ab actionibus: & quae in corpus ingerentur, ea matura, simpliciaque requirit. ...
|
|
|
|
371
|
|
|
|
372
|
|
|
|
373
|
|
|
|
374
|
|
|
|
375
|
|
|
|
376
|
|
|
|
377 Quemadmodum ex anni temporibus licet facere de morbis coniecturam: ...
|
|
|
|
378
|
|
|
|
379
|
|
|
|
380
|
|
|
|
381
|
|
|
|
382
|
|
|
|
383
|
|
|
|
384 Et quae pluuiae alternis, aut singulis diebus, aut per alios circuitus, aut continentes fient / Venti aliqui per multos dies flant, & contrarij inter se spirant, alij per pauciores, & ijsdem per circuitum. ...
|
|
|
|
385
|
|
|
|
386 Si uero annus talis diutius fuerit, qualem constitutionem fecerit, certe tales quoque morbi diutius erunt. ...
|
|
|
|
387 Ex primis pluuijs, ubi post multam siccitatem, futura pluuia est, licet aquam inter cutem praedicere: & ubi talia parua signa in uacuitate uentorum in mutatione apparuerint
|
|
|
|
388
|
|
|
|
389 Colores non sunt similes in anni temporibus, neque in aquilonalibus, neque in austrinis, constitutionibus: neque in aetatibus; neque etiam quispiam secum, neque alius cum alio collatus. ...
|
|
|
|
390
|
|
|
|
391
|
|
|
|
392
|
|
|
|
393 Qui haemorrhoidas habent, ij neque dolore lateris, neque pulmonis inflammatione, neque phagedaena, neque furunculis, neque terminthis, forte uero etiam neque lepra, ac forte neque alijs corripiuntur
|
|
|
|
394
|
|
|
|
395
|
|
|
|
396
|
|
|
|
397
|
|
|
|
398
|
|
|
|
399
|
|
|
|
400
|
|
|
|
401 Multi igitur importune sanati, non ita multo post ijs ipsis correpti sunt. Eaque ita perniciosa fuerunt / Et quicunque alij abscessus, ut fistulae; aliorum remedia sunt
|
|
|
|
402
|
|
|
|
403 Quae apta sunt sedare cum post apparent, ea cum prius fiunt imepdimenta, liberant: alijs autem societates
|
|
|
|
404
|
|
|
|
405
|
|
|
|
406
|
|
|
|
407 Loca suspecta alterius loci excipienta aut prae dolore, aut prae grauitate, aut ob alius quidpiam liberant: aut alijs societates
|
|
|
|
408
|
|
|
|
409
|
|
|
|
410
|
|
|
|
411
|
|
|
|
412
|
|
|
|
413 Propter propensionem non iam sanguis prodit: sed pro succi affinitate talia expuunt
|
|
|
|
414
|
|
|
|
415
|
|
|
|
416 Est interdum sanguinem detrahi ijs, qui huiusmodi sunt: in alijs uero, ut in ijs, non par est
|
|
|
|
417 Impedimentum ijs, qui cruenta expuunt, tempus anni, pleuritis, bilis
|
|
|
|
418
|
|
|
|
419 Quae in aliquibus sub iudicationem iuxta aures exorta, non suppurarint, eo sub ducto fit recidiua pro recidiuarum ratione. ...
|
|
|
|
420
|
|
|
|
421 Urina crassa, alba, qualis Archigenis erat, in laboriosis quartanis quando queit, abscessuque liberat, si praeterea sanguis etiam de naribus, abunde, copioseque fluat
|
|
|
|
422
|
|
|
|
423 Cui intestinum in dextra parte, arthritico affectu laborauit: quietior erat. illo autem sanato, magis doluit
|
|
|
|
424
|
|
|
|
425 Galeni reliquum sexti commentarii in sextum de uulg. morbis librum: quod in impressis ante hac non extabat: nuper in lucem prolatum. Io. Baptista Rasario interprete. Bilis, ut dixi de auibus, quia biliosae sunt
|
|
|
|
426 Caliditas acrimoniae signum est, turbationes, transitusque / Delirantibus laterum dolores cessant: quibusdam non item, sed cum sudoribus: quibusdam etiam cum perturbatione. ...
|
|
|
|
427 Stupores quales nam sint, & quibus de causis oriantur, & quales coxam corripuerint, considerato
|
|
|
|
428 Propter aures, & ex auribus tertio die fere pereunt / Quibus cutis circuntenditur arida & sicca, sine sudore pereunt: quibus laxa est, cum sudore moriuntur
|
|
|
|
429 In morbis, qui palimbouloi sunt, mutationes prosunt. Mutatio autem ad id, quod decet, priusquam male afficiantur, facienda est. ...
|
|
|
|
430
|
|
|
|
431 Siquid sani relictum est, subducta per infernas partes causa, aut detrahere, aut deliga, aut eijce, aut incide, aut adure. ...
|
|
|
|
432 Quibus magna sanguinis copia, ac saepe e naribus fluit, ijs, si color malus fuerit, merum modice datum, prodest. ... / Quorum nares natura humidiores sunt, ac genitura humidior, & copiosior, ij aegrius ualent: quibus contraria, salubrius
|
|
|
|
433 Sputa rotunda delirium portendunt, ut in Plinthio apparuit. Huic de sinistra nare sanguis profluxit, & quinto die liberatus est
|
|
|
|
434
|
|
|
|
435 Urina, quae habet multa subsidentia, qualis Dexippi post caluitium fuit, desipientia liberat
|
|
|
|
436 Ultra annum quartana non progreditur
|
|
|
|
437
|
|
|
|
438 Quem aestatis morbi coripiunt, ei quinto die eruptiones accidunt. Quibusdam etiam id tardius fit
|
|
|
|
439 Quae circa gingiuas, linguamque sunt, septimo die expuuntur: praesertim uero suppurationes, quae nares, gingiuasque obsederunt
|
|
|
|
440 Quibus in dentium dolore tenuia a supercilijs deueniunt, ijs si piper bene imponatur, postridie crassiora prouenient: idque si alia non uicerint: nam in Hegesippo medicamentum soporiferum non uicit: sed dolorem magis prouocauit
|
|
|
|
441
|
|
|
|
442 A capite ossium naturam aestimato: deinde uero neruorum, uenarum, carnium, & aliorum humorum, superiorum, inferiorumque uentriculorum, tum morum, atque mentis: denique quae consueto anni tempore citius fiant, uelut papulae, & quae huiusmodi sunt: & quae singulis diebus citius, seriusque inuadant
|
|
|
|
443
|
|
|
|
444
|
|
|
|
445 Licino lien magnus ultimo fuit: quartoque, aut quinto die dolore conflictatus est
|
|
|
|
446 Corpus biliosum, sanguineumque, si effluxus non habeat, melancholicum redditur
|
|
|
|
447 Gal. In sextum De uulgaribus morbis Hipp. Comm. VII. Io Bap. Rasario, medico, Nouariensi, interprete. Tusses circa brumam, decimoquinto, aut uigesimo die ex crebra austrinorum, aquillonaliumque & niualium flatuum per mutatione coeperunt. ...
|
|
|
|
448
|
|
|
|
449
|
|
|
|
450
|
|
|
|
451
|
|
|
|
452
|
|
|
|
453
|
|
|
|
454
|
|
|
|
455
|
|
|
|
456
|
|
|
|
457
|
|
|
|
458
|
|
|
|
459
|
|
|
|
460
|
|
|
|
461
|
|
|
|
462
|
|
|
|
463
|
|
|
|
464
|
|
|
|
465
|
|
|
|
466
|
|
|
|
467
|
|
|
|
468 Ac primum per squalores, lippittudines cum dolore coniunctae, uulgatae sunt
|
|
|
|
469 Sanguinem uenarum sistunt haec animi defectio, figura sursum spectans; alia interceptio, linamenti in orbem circumuolutio; appositio, deligatio
|
|
|
|
470
|
|
|
|
471 In bubonem plerumque attollitur, quia hepatica est. Sed arteriae uitiatae malum signum est, ut in Posidonia usu uenit
|
|
|
|
472 Frons non sudabat ijs, qui ex sanguinis profluuio peribant, sed ueluti concidentes, & spiritus pleni moriebantur. Malum uero etiam erat, si cum sudore de uita decedebant
|
|
|
|
473
|
|
|
|
474 Ventres turbationem facile tolerant, ut Posidoniae contigit / Quae etiam feras, ingenerent, considerabis
|
|
|
|
475 In extenuatione ante mortem distentio: umbilicisque prominens ei ulcerabatur. Gingiuarum quoque ulcerationes fiebant circa dentem ab ijs, quae ingrediebantur
|
|
|
|
476 De quaque re praecipi recte multa possunt: atque haec quidem, ut idem ualentia, illa uero non item: ueluti sunt diffundi, delitescere, educi, obdurari, concoqui, & euacuari
|
|
|
|
477
|
|
|
|
478 Et ubi opus est homines a lecto propulsare, ibi timidos a lecto extrudes: & torpentes ad ea, quae serius agunt, excitabis / Aqua inter cutem correptos citius incidere, tabidosque statim urere, caputque secare conuenit
|
|
|
|
479 In hydropibus ne partem, quae sub imo uentre est, neque interna attingas: simile enim genibus contingit
|
|
|
|
480 Si quae circa os uentriculi doluerint, ut Xenarcho, tum quae calida admodum sunt, inspirabis: & ulcus &b initio, euacuationis loco, fouebis
|
|
|
|
481 A quo unum, sic cetera
|
|
|
|
482 Iracundiae; atque aliarum perturbationum signum est, ut si uox, qualis iratorum est, in non iratis sit; si oculi turbati, ac terribiles sint, quales esse iratorum solent: si alia denique ad hunc modum adsint. ...
|
|
|
|
483
|
|
|
|
484 Tusses, quae lassitudinem iunctam habent, laesa, praecipue autem articulos pertingunt
|
|
|
|
485 Verum & in febribus cum lassitudine tusses siccae factae sunt: quae si cum febre relinquuntur, in articulos firmantur
|
|
|
|
486 Spirationes obscurae in tabidis, & sterilibus, malae: & item cetera, quae ab eadem constitutione huiusmodi proueniunt
|
|
|
|
487
|
|
|
|
488 Tabidis autumnus malus est. Malum itidem est uer, quando ficulna folia pedibus cornicis sint similia / Perinthi uerno tempore tabidi quamplurimi fuerunt. ...
|
|
|
|
489
|
|
|
|
490 Dolorum, qui latera, pectus, aliasque partes obsident, tempora, an multum inter se differant, spectanda sunt: ut & quando meliius, & rursus quando peius affecti fuerint, intelligas, nullusque error committatur
|
|
|
|
491 In diuturnis disenterijs, cibi fastidia, malum, cum alias, teum uero si etiam febris adsit / Ulcera circum glabra, maligna sunt / In lumborum doloribus, si fiat recursus ad latus, malum. Itemque tuberculum, quod seps uocatur
|
|
|
|
492 Vitia renum post annum quinquagesimum sanata non uidi / Quae exacerbata in somnis sunt, & quibus extrema frigent, ac mens turbatur. Itemque alia, quae in somnis contingunt, huiusmodi: atque horum contraria
|
|
|
|
493
|
|
|
|
494 Quibus nihil intra definitum tempus accidit, ijs quae ipsae pariunt, uitalia / Quae apparent, quibus in mensibus
|
|
|
|
495 Dolores per circuitus fiunt. Qui autem in septuaginta mouetur, is triplicato numero perficitur: qui uero in nonaginta, is etiam triplicato numero absoluitur
|
|
|
|
496 Post muliebria tum dextra, tum sinistra hiat / Humiditas ex procedentibus. Victu humido
|
|
|
|
497 Citius per membra discretus, motus vero rursus, tardiuus augetur / Labores plerunque accidunt tertio, quincto, septimo, nonoque; mense: & quarto, sexto, & octauo
|
|
|
|
498 Haec ex parua tabella
|
|
|
|
499
|
|
|
|
500 Gal. In sextum De morbis vulgaribus commentarius VIII. Io Bap. Rasario interprete. Victus ex repletione, inanitioneque constat cibariorum, ac potuum. Horum mutationes ex qualibus in qualia ut se habeant, spectandam
|
|
|
|
501
|
|
|
|
502
|
|
|
|
503
|
|
|
|
504 Odores delectant, molestia afficiunt, implent: placant. Eorum mutationes ex qualibus in quales, ut se habeant
|
|
|
|
505
|
|
|
|
506 Spiritus irrumpentes, intrantes, exeuntes, & item corpora
|
|
|
|
507
|
|
|
|
508 Rumores meliores, & tristiores / Qualia ex qualibus lingua adsciscat
|
|
|
|
509 Spiritus simili modo calidior, frigidior, crassior, tenuior, siccior, humidior: implens plus, aut minus: atque ab ijs mutationes quales ex qualibus, ut se habeant
|
|
|
|
510
|
|
|
|
511 Continentia, contenta, impetum facientia
|
|
|
|
512
|
|
|
|
513 Sermonibus ac silentio. Dicere quae uult: eaque sermonibus quibus utitur, siue magni, siue multi: siue ueri, siue ficti sint
|
|
|
|
514 Abeuntia noscere oportet, unde inceperint, aut ubi cessarint: aut quantum dissiparunt: eorum item colores, calorem, salsuginem, dulcedinem, tenuitatem, crassitudinem: aequaliter: corpus, tempus: mutationes quales ex qualibus habeant
|
|
|
|
515
|
|
|
|
516
|
|
|
|
517 An tentata expulsione, superarit / Lachrymae uolentibus, inuitis, multae, paucae, calidae, frigidae, crasae
|
|
|
|
518 Gustus, uomitus, sputum screatu, aut tussi euulsum
|
|
|
|
519 Solis aestus, frigus, humiditas, & siccitas: tum mutatio per quae, ex quibus in quae, ut se habeat / Labores, somni, otia, uigiliae, quae per somnum accidunt, insomnia, cubilia, in quibus, & ex suibus
|
|
|
|
520 Mentis cogitatio expendenda, sua ne sponte, sine instrumentis, et rebus, moereat, gaudeat, timeat, confidat, speret, ac desperet, ut Hippothoi puella suo in animo sciebat per se ipsam ea, quae in morbo eidem acciderant
|
|
|
|
521 Aetatem ab aetate discerne: & an ante, aut post factum est, quam oporteat: ut si hieme solutus morbus est, & seni, aut puero, quod ad aetatem pertinet. ...
|
|
|
|
522
|
|
|
|
523
|
|
|
|
524 Quod cognatum, quodque per se est, spectandum: ac quanto magis, & minus / Anni tempus, num in eo qujid citius, aut tardius sit factum: & an tempus, in quo est factum, pluuium fuerit, an squalidum: calidum, an frigidum: cum uentis, an sine uentis: & qui uenti flarent. ...
|
|
|
|
525 Tempus morbi & hora, & quae succedunt, spectanda. ...
|
|
|
|
526
|
|
|
|
527 Modi superuenientium morborum considerandi: & num quis cum uomitu, aut sine uomitu inceperit: an epoto quodam adstricti sunt, aut parum purgati
|
|
|
|
528 An candidi fenricitent: & horum labra, & modus, & tempora
|
|
|
|
529 Corpus, actioque obseruanda, itemque aspectus, auditus, nasus, tactus, lingua, cogitatio
|
|
|
|
530 Tumores in palpebris superioribus relictos nosse oportet: nam ceteris membris extenuatis recidiuae fiunt. ...
|
|
|
|
531 Cum impetu rumpuntur tumores, ac liuores in lippitudinibus, & in ulceribus. Itemque deiecta ex tuberculis, & suppurationibus spectanda sunt. Signa eni sunt
|
|
|
|
532 Circa messem tormina, & dolores circa umbilicum a porris, sed & ab allijs extiterunt / Ignis sacer in quibusdam a ceruice exortus in facie indicabatur. ...
|
|
|
|
533 Adamantus, cum esset melancholicus, magna peplij copia sumpta, aliquando nigra euomuit. Quod etiam alias sumptis cepis fecit
|
|
|
|
534 Febres, in quibus labia ulcerantur, aequaliter intermittunt: ac tertianis refrigerationes sunt, ardentes autem semper statim ad manum soluuntur
|
|
|
|
535 Quale in articulis insit, & an ad suppurationem perueniant
|
|
|
|
536 Consuetudo, dum sani fuimus, attendenda qualis uictu, uestitu, laboribus, somno, rebus ueenreis, & mente fuerit
|
|
|
|
537
|
|
|
|
538 Qualiter morbi, & a quibus in quos modos mutentur: ad quae loca uersi sint, quando inceperint, adfuerint, cessarint
|
|
|
|
539 In quibus incontinens terrefactus, sit spectandum
|
|
|
|
540 Victus in morbo contrarius / Facilitas, & difficultas in tolerando
|
|
|
|
541 Ne te lateat, quantum uictus ratio cognosci posit. Magna enim calamiotas est, hanc si ignores / Similitudines praestantibus etiam Medicis errores, & dubitationes affesrunt: causa uero ipsa, econuerso. ...
|
|
|
|
542
|
|
|
|
543 Fistula cuidam rursus rumpebatur: quod tussicula permanere prohiberet
|
|
|
|
544 Cui iecoris fibra complicata erat, eum concussi & dolor statim sedatus est / Thasi Satyrus, cognomento Grypalopix qui dicebatur, cum circiter uigesimum quinctum annum aetatis ageret, semen genitale per somnum saepius emittebat: id quod etiam per diem saepenumero ei accidit. ...
|
|
|
|
545 Abderis palestrae custos, qui Stheneus uocabatur, multum luctatus cum alio fortiore, in caput cecidit. ...
|
|
|
|
546 Melancholici plerunque in morbum comitialem solent cadere, & contra, qui morbo comitali, afficiuntur, melancholici fiunt. ...
|
|
|
|
547 Phaethusa Pythei coniux Abderita, olim cum puella esset, foecunda fuit. Sed eius marito in exilium acto, menstruae purgationes ipsam longo temporis spatio defecerunt. ...
|
|
|
|
548 Idem quoque Namysiae Tassiae Corippi uxori accidit. Unica autem spe medici omnes, quos quidem ego noui, ducebantur, si illa effoeminaretur, menstruaeque purgationes naturaliter profluerent. ...
|
|
|
|
549
|
|
|
|
[sans numérotation] Errata sic corrigito
|
|
|
|
[page blanche]
|
|
|
|
[sans numérotation]
Image :
|
