début |
fin |
|
|
|
[sans numérotation] [Dos]
|
|
|
[sans numérotation] [Plat supérieur]
|
|
|
[sans numérotation] [Ex Dono Magistri Gillet 1765]
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[page blanche]
|
|
|
[sans numérotation] [Page de titre]
|
|
|
[page blanche]
|
|
|
[sans numérotation] Paschasii oenii heicrucini in operis commendationem Carmen
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation] Illustrissimo potentissimoque Suecorum, gothorum, vandalorumque regi, ac livoniae. Domino, Erico, eius nominis decimoquarto, Leuinus Lemnius medicus S. P. D.
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation] Ad candidum lectorem praefatio L. Lemnii medici
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
1 Levini lemnii medici zirizaei de occultis naturae miraculis, liber primus. De natura, divinitatis instrumento. Cap. I
|
|
|
2
|
|
|
3
|
|
|
4
|
|
|
5
|
|
|
6
|
|
|
7
|
|
|
8
|
|
|
9 Hominis dignitas ac praestantia. Cap. II
|
|
|
10
|
|
|
11
|
|
|
12
|
|
|
13 Naturalissimum procreare sibi simile, coque, reverenter uti debent homines tanquam divino munere, deióque, instituto. Cap. III
|
|
|
14
|
|
|
15
|
|
|
16 De similitudine natorum cum progenitoribus. Et quaratione, quae foris incidunt, infanti communicentur, multarumque, rerum formas ex matris imaginatione concipiat. Cap. IIII
|
|
|
17
|
|
|
18
|
|
|
19
|
|
|
20
|
|
|
21
|
|
|
22
|
|
|
23
|
|
|
24
|
|
|
25
|
|
|
26 De absurdo praegnantium appetitu, atque insatiabilirerum desiderio, quibus si contingat frustrari, periclitantur. Cap. V
|
|
|
27
|
|
|
28
|
|
|
29 Semen conferre mulierem, totius operis esse conforme. Cap. VI.
|
|
|
30
|
|
|
31
|
|
|
32
|
|
|
33 Unde species, sexusque, animalis, hoc est, utri acceptã ferre conveniat, viroque, an mulieri masculi vel foe mellae procreationem. Cap. VII
|
|
|
34
|
|
|
35
|
|
|
36
|
|
|
37 De prodigiosis monstrosisque partubus, obiter quid designet proverbium quartaluna nati, alia ratione, quàm in libello nuper à me edito, tractatum. Cap. VIII
|
|
|
38
|
|
|
39
|
|
|
40
|
|
|
41
|
|
|
42
|
|
|
43 Qua ratione masculum, qua foeminã procreare possit, qui eius rei sit avidus : obiter ex qua causa hermaphroditi, hoc est, utriusque sexus homines generentur. Cap. IX
|
|
|
44
|
|
|
45
|
|
|
46
|
|
|
47
|
|
|
48
|
|
|
49
|
|
|
50 An excremento menstruo foetus alatur, & an adolescentulae concipere possint, priusquam menses profluxerint. Cap. X
|
|
|
51
|
|
|
52
|
|
|
53
|
|
|
54 Animam non à parentibus proseminari, sed infundi divinitus, omnisque interitus, ac corruptelae esse expertem, tum quoto gestationis die inducatur. Cap. XI
|
|
|
55
|
|
|
56
|
|
|
57
|
|
|
58
|
|
|
59
|
|
|
60
|
|
|
61
|
|
|
62
|
|
|
63 Anima, tametsi sit incorporea nec ex concretio ne materiae, aut elementis constet : affectibus tamen exposita est, suasque sentit perturbationes, et parthemata, quae in corpus redundant. Cap. XII
|
|
|
64
|
|
|
65
|
|
|
66
|
|
|
67
|
|
|
68
|
|
|
69
|
|
|
70
|
|
|
71
|
|
|
72
|
|
|
73 Animas hominum non omni ex parte esse aequales, nec pari conditione ac dignitate, sed aliam, alia praestantiorem. Cap. XIII
|
|
|
74
|
|
|
75
|
|
|
76
|
|
|
77
|
|
|
78
|
|
|
79
|
|
|
80
|
|
|
81 De animae immortalitate, atque indubitata, certaque corporis humani resurrectione : tum qua ratione ac modo id perfici continget : denique quanta ex tanto munere mentis erectio in deum, quantaque morituro fiducia consequendae salutis. Cap. XIIII
|
|
|
82
|
|
|
83
|
|
|
84
|
|
|
85
|
|
|
86
|
|
|
87
|
|
|
88
|
|
|
89
|
|
|
90
|
|
|
91
|
|
|
92
|
|
|
93
|
|
|
94
|
|
|
95
|
|
|
96
|
|
|
97
|
|
|
98 An prodigiosis, monstrosisque, partubus, atque abortiuis anima rationalis indita, sintque resurrectionis futuri participes, obiter qua ex causa excitentur monstra. Cap. XV
|
|
|
99
|
|
|
100
|
|
|
101
|
|
|
102 Humores atq alimenta corporis habitum mentisq statum manifestò immutare : atque hinc assectuum origo, ac conscientiae stimuli emergunt : obiter quid melancholia efficiat, & qua quisque ratione illi mederi queat. Cap. XVI
|
|
|
103
|
|
|
104
|
|
|
105
|
|
|
106
|
|
|
107
|
|
|
108
|
|
|
109
|
|
|
110
|
|
|
111
|
|
|
112
|
|
|
113
|
|
|
114
|
|
|
115 Herbas mutationibus abnoxias, tum viribus, formaque destitui, nisi novos subinde cultus adhibeas. Cap. XVII
|
|
|
116
|
|
|
117
|
|
|
118
|
|
|
119
|
|
|
120
|
|
|
121
|
|
|
122
|
|
|
123
|
|
|
124
|
|
|
125
|
|
|
126
|
|
|
127
|
|
|
128
|
|
|
129
|
|
|
130
|
|
|
131
|
|
|
132
|
|
|
133
|
|
|
134 Quam varia sit ac multiplex soli, terraeque naturae & conditio. Cap. XVIII
|
|
|
135
|
|
|
136
|
|
|
137 Lunae radiis augescit, at non maturescit botrus. Cap. XIX
|
|
|
138 Stercoratio quare hesiodo improbata. Cap. XX
|
|
|
139 Quaratione curculio, aliaeque bestiolae infestae frugibus abigi, necarique possint. Cap. XXI
|
|
|
140
|
|
|
141 Lumbricorum vermiumque, qui humanis corporibus innascuntur, sagacitas, & quid portendat per os naresque, erepere. Cap. XXII
|
|
|
142
|
|
|
143
|
|
|
144 Levini Lemnii. Medici zirizaei occultarum rerum ac naturalium quaestionum. Liber secundus. Humores, non malos Genios, morbos inducere : spiritus tamen aereos se iis, ut tempestatibus immiscere, ac faces subdere. Cap. I
|
|
|
145
|
|
|
146
|
|
|
147
|
|
|
148
|
|
|
149
|
|
|
150
|
|
|
151
|
|
|
152 Melancholicos, maniacos, phreneticos, quique ex alia causa furore perciti sunt, nonnunquam linguam alienam personare, quam non didicerint, nec tamen esse daemoniacos. Cap. II
|
|
|
153
|
|
|
154
|
|
|
155 De epilepsia, quam cùm veteres, tum recentes plebeii in certos diuos referunt, violentia ac saeuitia : qua denique ratione expugnari possit. Obiter comitiali morbo, lethargo, apoplexia oppressos non confestim sepulechro inferendos. Cap. III
|
|
|
156
|
|
|
157
|
|
|
158
|
|
|
159
|
|
|
160
|
|
|
161
|
|
|
162
|
|
|
163 Quifiat, ut morbi longi sint ac diuturni, nec facilè medicamentis cedant : unde febres recidivae, undeque induciae, atque intermissio. Quae scire omnium interest, ne quis facilè morbo tentetur, aut ut illum cito excutiat. Cap. IIII
|
|
|
164
|
|
|
165
|
|
|
166
|
|
|
167 De iis, qui subducto lecto, somnoq oppressi ambulant, ac perreptant culmina, aediumque tabulata, multaque, persiciunt dormitantes, quae vigilantibus accessu, adituque sunt difficillima, quaeque summa cura perficere, praestareque nequeant. Cap. V
|
|
|
168
|
|
|
169
|
|
|
170
|
|
|
171 Ex his qui submersi sunt, virorum cadavera supina : foeminarum verò prona fluitare, exemptoque pulmone non emeregere. Cap. VI
|
|
|
172
|
|
|
173
|
|
|
174 Submersorum corpora, ubi emergunt, atq in conspectum producuntur, tum eorum, qui interempti confossiq sunt, praesentibus amicis, aut eo, qui interitus causa illis extitit, è naribus, aliáne corporis parte sanguinem profundere. Cap. VII
|
|
|
175
|
|
|
176 De infantium recens natorum galeis, seu tenui mollique membrana, qua facies tanquam larva, aut personato tegmine obducta, ad primum lucis intuitum se spectandā exhibet, helm vulgò vocat. Cap. VIII
|
|
|
177
|
|
|
178
|
|
|
179 Quur apud belgas in fabis versari dicantur, vacillantis parumque firmi cerebri, vulgo Inde boonen. Cap. IX
|
|
|
180
|
|
|
181 Non quiuis gravis ac teter odor homini noxius : Sunt enim inter hos, qui contagia discutiant, morbisque, putridis obsistant. Obiter unde manauit proverbium, cornua inibi, eoq loco aduri, vulgo men branter hoornen. Cap. X
|
|
|
182 Digiti sinistrae manus, qui insimo proximus est, praestantia, qui postremo omnium morbo articulari, aut chiragra infestatur, & siquando affici contingat, non multò pòst mors imminet : obiter quare praecaeteris auro devinciri mereatur. Cap. XI
|
|
|
183
|
|
|
184 Quaedam ignem non concipiunt, flammisque inuictae sunt. Et quaratione id efficiant. Cap. XII
|
|
|
185
|
|
|
186 Calor nativus hominis fouetur, augescitq animalcul rum, praecipuem autem insantium calore, si parti corporis invalidae applicentur. Non enim hoc fomentun concoctionem solum adiuuat : sed dolores quosque articulares sedat. Inter catellos autem qui id praestant efficacius. Cap. XIII
|
|
|
187
|
|
|
188 Cur morbus gallicus nunc, quam olim, mitior, minusque saeviat, & in quos morbos degeneret. Cap. XIIII
|
|
|
189
|
|
|
190 Qua ratione moribundi etiam constante adhuc mente raucum murmur edant, ac sonitum reciprocantem, quem belgae populari voce den rotel vocant. Cap. XV
|
|
|
191 Mortem hominis, rerumque existentium interitum esse contra naturam, parumque appositem naturalem dici. Sic tameno obsirmandus animus, ut mors non sit formidanda, licet non sine ratione omnes illam exhorrescant. Cap. XVI
|
|
|
192
|
|
|
193 Ebrietatis ac temulentiae incommodae. Et quae illi obsistant ac medeantur. Cap. XVII
|
|
|
194
|
|
|
195
|
|
|
196 Intemperantia potus, quam cibi nocentior. Cap. XVIII
|
|
|
197
|
|
|
198
|
|
|
199 Alia vi ac ratione vinum inebriat, aliterq homines afficit, quàm Sicera, vel Zythus, nobisque vecata cereuisia. Cap. XIX
|
|
|
200 Procero crassoque, corpore homines aliquando minus vitales, quam graciles, minusque animosem morbis obluctari. Exiguae autem staturae homunciones plerumque vini capaciores, quàm obesi, ac serius temulentia tentari. Cap. XX
|
|
|
201
|
|
|
202 Qui mane ientaculum sumunt, si id moderatem fiat, in prandio liberalius edunt, minusque vino, etiamsi largius bibant, offenduntur. Obiter an multus panis esus sit salubris. Cap. XXI
|
|
|
203
|
|
|
204
|
|
|
205 Nux myristica seu moschata, & coralius lapis à viro gestata meliorescunt, deteriora verò efficiuntur à foemina. Cap. XXII
|
|
|
206
|
|
|
207 Magna ex parte steriles esse, & infoecundos, quibus spontem semen profluit, seseque, polluunt, & qua ratione id fiat. Cap. XXIII
|
|
|
208
|
|
|
209
|
|
|
210
|
|
|
211
|
|
|
212 In morbis excrescere corpora, atque in longitudinem produci, licet minus edant, in latitudinem verò diminui. Cap. XXIIII
|
|
|
213
|
|
|
214 An ieiunis, an pransis venam incidere expediat. Et an consultum sit, statim ab incisa vena somno se dedere. Cap. XXV
|
|
|
215
|
|
|
216 Physiognomonia, hoc est, naturae, morumque inspiciendorum ratio, qua ex notis signisque corporis, animorum motum ac propensionem elicimus ac diiudicamus, non improbanda. Caeterum quid ex hac potissimem obseruare conveniat, scripturae testimoniis comprobatur. Cap. XXVI
|
|
|
217
|
|
|
218
|
|
|
219
|
|
|
220 An aperto hiantique ore dormire, an clauso, cohibitisque labris salubrius. Cap. XXVII
|
|
|
221 Imprecationes parentum, quibus ex se genitos execrantur, ac maledictis incessunt, aliquando in eventum effectumque rapi. Bonas quoque ominationes, quibus illis foelicia ac salutaria quaeque exoptant, ad laetum exitum esse adiumento, atque ex progenitorum voto omnia consequi. Cap. XXVIII
|
|
|
222 Qui siat, ut iuxta vulgare proverbium : Nemo propemodum ex morbo, aut longa peregrimatione melior evadat, vitamque emendatiorem assumat. Cap. XXIX
|
|
|
223
|
|
|
224
|
|
|
225
|
|
|
226
|
|
|
227
|
|
|
228 Lapides seu gemmae terra mariq erutae, vel animam tium corporibus exemptae, qua vi ac facultate polleant, quáue ratione aliquid efficiant. Cap. XXX
|
|
|
229
|
|
|
230
|
|
|
231
|
|
|
232 De somniorum eventibus, & quatenus obseruanda, iisque adhibenda fides. Cap. XXXI
|
|
|
233
|
|
|
234 De anno [...], hoc est, scalari & gradario, septimo & nono, quibus annis corpora hominum manifestam mutationem sustinent : senum potissimem tertio & sexagesimo. Similiter de dierum criticorum ratione, hoc est, indiciis morborum, quibus medici indubitanter salutem vel mortem agrotis denunciant. Cap. XXXII
|
|
|
235
|
|
|
236
|
|
|
237
|
|
|
238 Qua ratione speculum obiecta referat : Et quid studiosis, quique continenti intuitu oculos fatigant, nitidus speculi laeuor commodi praestet, tum qua ratione hebscentem visum restauret. Cap. XXXIII
|
|
|
239
|
|
|
240
|
|
|
241 Qua vi & facultate polleat aqua vitae, seu vinum ardens & causticum, vulgò brandevuiin, & quibus id tutò exhiberi possit : obiter admirandi aliquot factitii huius liquoris effectus. Cap. XXXIIII
|
|
|
242
|
|
|
243
|
|
|
244 Argenti viui prodigiosa vis & natura, quod Belgis à mobilitate quicksiluer dicitur. Cap. XXXV
|
|
|
245
|
|
|
246
|
|
|
247 Qua ratione in salis inopia carnes, aliaq edulia à putredine conservari possint. Obiter salis, acetique vis mirifica. Cap. XXXVI
|
|
|
248
|
|
|
249
|
|
|
250
|
|
|
251 Pallidae mulieres rubicundis, macilentae, obesis magis salaces, magisque viri desiderio pruriunt. Cap. XXXVII
|
|
|
252 An affluenter atque avidè, an sensim ac parcius, nonnullisque, intervallis urgente siti, vel in mensae accubitu bibendum sit. Cap. XXXVIII
|
|
|
253
|
|
|
254
|
|
|
255 Quaecunque, propere ac festinanter maturescunt, vel iustam longitudinem assequuntur, celerius intercidunt, nec diutinam atatem perferunt, quod infantes ac stirpium aliquot genera commonstrant. Cap. XXXIX
|
|
|
256
|
|
|
257 Alimenta aliquando vitiari, ac venenati aliquid contrahere ex bestiolarum insessu incubituque denique humanis corporibus ex diffusis in illa sordibus simile quiddam innasci, nempe mures, sorices, glires, ranas, rubetas, eiusque rei exemplum. Cap. XL
|
|
|
258
|
|
|
259
|
|
|
260 Solis lunaeque vis & natura in constituendis excitandisque tempestatibus. Quid denique aurae, aerisque mutatio in corporibus animisque hominum ac spiritibus efficiat. Obiter unde Oceani fluxus refluxusque ac reciprocatio, quae diei naturalis spatio bis conficitur. Cap. XLI
|
|
|
261
|
|
|
262
|
|
|
263
|
|
|
264
|
|
|
265
|
|
|
266
|
|
|
267
|
|
|
268 De lactucae natura ac viribus, & quibus illa prosit vel officiat. Cap. XLII
|
|
|
269
|
|
|
270 De hippolapatho herba, vulgo patientia. Cap. XLIII / De salivae hominis effectu. Cap. XLIIII
|
|
|
271
|
|
|
272 De usu lactis, de colostro ac cremore, illud Belgae biest, hunc room, indigetant : tum quae haec coagulari in stomacho prohibent. Cap. XLV
|
|
|
273 Podagrici cur salaces, atque in venerem proni, & quotquot in dorsum decumbunt, duroque cubili innituntur. Cap. XLVI
|
|
|
274
|
|
|
275 An exanthemata ac pueriles variolae, quae vulgò maselen dicuntur, vino rubro exigi expugnariq, possint, denique lacte bubulo, quae à mulierculis exhiberi solent, cùm huiusmodi pustulae efflorescant. Cap. XLVII
|
|
|
276 Tonitru ac fulmine vitiari vinum, eumque liquorem, quae Belgis cereuisia dicitur : & quibus id prohibeatur, eorumque vires restaurentur. Cap. XLVIII
|
|
|
277
|
|
|
278 Tempestates & marinae aquae contactu praesagia, tum quid portendant hiberna tonitrua. Cap. XLIX
|
|
|
279 Pueros rebus pulchris affici, ac rugosas deformesque anus exhorrescere, quocirca cum annosis foeminis in eodem lecto non collocandos, multò minus si pedibus ex adverso illis sint constituti. Cap. L
|
|
|
280 Quî fiat, ut tenella aetas, praegnantes, sacrifici, quique solitariam vitam agunt, ac sedentarii sunt, primò omnium morbis popularibus ac peste corripiantur. Cap. LI
|
|
|
281
|
|
|
282 Varia naturae documenta, rerumque diversarum non inconcinna congeries, quae cùm grata breuitate tractare institui, uno velut fasce complecti visum est. Cap. LII
|
|
|
283
|
|
|
284
|
|
|
285
|
|
|
286
|
|
|
287
|
|
|
288
|
|
|
289
|
|
|
290
|
|
|
291
|
|
|
292
|
|
|
293
|
|
|
294 Levini Lemnii medici zirizaei de naturae dignitate et praestantia. Liber tertius. Qua ratione filii parentum probra atq ignominiam perferre cogantur, illisque progenitorum scelera atque iniquitates imputentur adeo, ut horum causa vel famae, vel rerum fortuitarum iacturam patiantur, aut aliqua in corpore animóque damna ac detrimenta concipiant. Cap. I
|
|
|
295
|
|
|
296
|
|
|
297
|
|
|
298
|
|
|
299
|
|
|
300
|
|
|
301 Quare convalescentibus ac morbo defunctis primum omnium genitalia turgescant, quaeque illis natura insita sunt, nempe concumbendi desiderium perficere tentent, ac hac de re salubre consilium atque admonitio. Cap. II
|
|
|
302
|
|
|
303
|
|
|
304
|
|
|
305 De aurae atq aeris effectu, tum flatuum ventorumque nominibus, natura, ac viribus in excitandis morbis, ac permouendis humoribus, qui agitati menti damna nonnunquam inferunt. Cap. III
|
|
|
306
|
|
|
307
|
|
|
308
|
|
|
309
|
|
|
310
|
|
|
311
|
|
|
312
|
|
|
313
|
|
|
314
|
|
|
315
|
|
|
316
|
|
|
317
|
|
|
318
|
|
|
319
|
|
|
320
|
|
|
321
|
|
|
322
|
|
|
323 De pixide nautica, vulgò compas, quam plautus versoriam vocat, cuius obtutu atque observatione naucleris velificatio perficitur : & qua vi ac ratione continenter septentrioni obuertatur. Cap. IIII
|
|
|
324
|
|
|
325
|
|
|
326
|
|
|
327
|
|
|
328 Quid canes agat in rabiem, & quo potissimùm anni tempore, & qua ratione iis mederi possis. Cap. V
|
|
|
329
|
|
|
330
|
|
|
331
|
|
|
332
|
|
|
333
|
|
|
334 De auri natura ac viribus, & quo effectu polleat, si quando in sanitatis usum ac tutelam corpori humano adhibetur. Cap. VI
|
|
|
335
|
|
|
336
|
|
|
337 De grandine porcorum aliisque huius animantis morbis ac vitiis, quae vulgari leprae seu lazarismo affinia sunt, vulgo ab insalubri ac morbido corporis habitu onghans appellantur. Et qua ratione hac contagio expugnari possit etiam in hominibus. Cap. VII
|
|
|
338
|
|
|
339
|
|
|
340
|
|
|
341
|
|
|
342
|
|
|
343 Cur Belgae, ubi nox molestem ac tumultuosem, parunque ex animi sententia transacta sit, queritentur Ioannis Baptistae noctem sibi obtigisse
|
|
|
344
|
|
|
345
|
|
|
346
|
|
|
347 De salis conficiendi ratione singulari atque inaudita, eiusque natura, effectu, viribus, usu & differentiis : obiter herbarum aliquot maritimarum, quae salsuginoso succo imlutae sunt, & ex quibus salelicitur, consideratio. Cap. IX
|
|
|
348
|
|
|
349
|
|
|
350
|
|
|
351
|
|
|
352
|
|
|
353
|
|
|
354
|
|
|
355
|
|
|
356
|
|
|
357
|
|
|
358
|
|
|
359 Levini Lemnii medici zirizaei de naturae dignitate et praestantia. Liber quartus. De vi effectuque lunae, cuius motu impellitur Oceanus, & quid moribundis ac morbo deploratis obuenire soleat, ubi cum morte luctantur, atque è vita emigrare incipiunt, ex accessurecessuque Oceani ac Lunae decursu, cuius vires efficacius, quàm caeteri, percipiunt atque experiuntur maritimi. Cap. I
|
|
|
360
|
|
|
361
|
|
|
362
|
|
|
363
|
|
|
364
|
|
|
365 De Zelandiae insulis, ac gentis huius natura, conditione, moribus, origine : & quantum commoditatis atque emolumenti huius regionis fundus ac soli ubertas exteris adferat, compendiosa ac dilucida descriptio, in qua obiter refricatur rerum gestarum memoria, multaeque naturales causae explicantur. Cap. II
|
|
|
366
|
|
|
367
|
|
|
368
|
|
|
369
|
|
|
370
|
|
|
371
|
|
|
372
|
|
|
373
|
|
|
374
|
|
|
375
|
|
|
376
|
|
|
377
|
|
|
378
|
|
|
379
|
|
|
380
|
|
|
381
|
|
|
382
|
|
|
383
|
|
|
384
|
|
|
385
|
|
|
386
|
|
|
387
|
|
|
388
|
|
|
389
|
|
|
390 Quî fit, ut senes ac prouectioris aetatis homines, cùm minus robustos, tumtetricos plerumque liberos progenerent, vultuque tristi atque inamoeno, & qui rarius exhilarescant. Cap. III
|
|
|
391
|
|
|
392
|
|
|
393
|
|
|
394 Quî frat, ut laurus, quam nonnulli Zelandiae denegatam asserunt, nulli quàm huic regioni speciosior existat, & qua ratione effeceris, ut contrage lu atque hiberni frigoris iniuriam, intacta subsistat, nec emoriatur. Cap. IIII
|
|
|
395
|
|
|
396 De corpore neutro, hoc est, quod nec sanum, nec aegrotum statui possit, sed vacillanti dubiaque valetudine existat, atque inter utrumque, fluctuet. Cap. V
|
|
|
397
|
|
|
398
|
|
|
399
|
|
|
400
|
|
|
401 De videndiratione atque oculorum acie, & cur nonnulli remotissima quaeque acutem cernant, cùm ad proxima caecutiant atque hallucinentur : alii propius admota exactem videant etiam minutissima, longius verò sita etiam eminentes moles agrè perspiciant. Et cur oculus dexter magna ex parte sinistro obtusior, minusque lucidus : obiter de coloribus oculorum, ac plerisque aliis, quae animi argumenta proserunt : obiter hebescenti visui remedia. Cap. VI
|
|
|
402
|
|
|
403
|
|
|
404
|
|
|
405
|
|
|
406
|
|
|
407
|
|
|
408
|
|
|
409
|
|
|
410
|
|
|
411 Ratio, cur nonnulli mutilis truncisque ac decurtatis membris nascantur, alii geminis, quaeque redundant, ac superuacanea sunt, nec ulli usui inseruiunt. Cap. VII
|
|
|
412
|
|
|
413
|
|
|
414 An Indusia, vulgò camisiae, tegumenta, lintea febricit antibus mutanda. Et anstatim à morbo convalescentibus barbam radere, aut capillos adimere expediat. Tumin quibus morbis pedes abluere consultum sit. Cap. VIII
|
|
|
415
|
|
|
416
|
|
|
417
|
|
|
418
|
|
|
419
|
|
|
420
|
|
|
421 Quod mira naturae vi, atque incredibili efficacia singulae herbae singulis propriisque membris ac corporis partibus auxilientur, atque aliae in alias, vires suas peculiari effectu proferant. Cap. IX
|
|
|
422
|
|
|
423
|
|
|
424
|
|
|
425
|
|
|
426 Sexum inesse stirpibus, atque alias aliis affici. Cap. X
|
|
|
427
|
|
|
428
|
|
|
429
|
|
|
430
|
|
|
431
|
|
|
432 Murenae, quas Belgae Pricken vocant, in sumario exiccatae, taedae atque ardentis facis vicem, usumque praebent, si accendantur. Cap. XI
|
|
|
433
|
|
|
434 De Ouo à Gallo edito, & qua aetate, atque annorum decursu id proferat : denique quid ex eo progeneretur, tum de lapide gallinaceo, & aetite gemma. Cap. XII
|
|
|
435
|
|
|
436
|
|
|
437
|
|
|
438
|
|
|
439
|
|
|
440
|
|
|
441 De mulierum natura, conditione, moribus : & cur is sexus, ubi incanduit, acriores, quàm vir, ir as concipiat, ac rixetur enormius, multisque aliis affectibus impotentius succumbat : obiter quem sensum habeat illud sapientis hebraei, melior est iniquitas viri, quàm mulier benefaciens. Cap. XIII
|
|
|
442
|
|
|
443
|
|
|
444
|
|
|
445
|
|
|
446
|
|
|
447
|
|
|
448
|
|
|
449
|
|
|
450
|
|
|
451 Cur ovum duobus extremis verticibus, quibus oblonga atque angustiore sui parte (ut polus Arcticus & Antarcticus) subnixum fulcitur, digitis aut complicatis palmis comminui frangiq nequeat, quamlibet premas. Et cur aceto acri maceratum, in tractabilem teneramque membranam mollescat : denique id ipsum aquae vitae, hoc est, vino ardenti immersum, non secus, quàm ferrum ab aquae forti, consumatur. Cap. XIIII
|
|
|
452
|
|
|
453 Luna mira naturae vi singulis mensibus, secus quàm alia astra, singulas corporis partes sanas latenter & tacitem, valetudinarias manifestem, nec citra doloris sensum perreptat, illisque modò duobus, modò tribus diebus inhaeret. Obiter an in ea parte, cui sidus incumbit, tutò vena incidi possit. Cap. XV
|
|
|
454
|
|
|
455
|
|
|
456
|
|
|
457 Consilium, quo iuuenibus gratificari soleo, ut maturem pubescant, venustaque lanugine mentum decoretur : obiter graminum fruticumque cum crinibus ac capillis non inscita comparatio. Cap. XVI
|
|
|
458
|
|
|
459 Quatenus, aut qua ratione medicina conservatrix in peste atque aeris contagione adhiberi debeat, tum quae hac vi effectuque polleant. Cap. XVII
|
|
|
460
|
|
|
461
|
|
|
462 Cui rei assignanda tanta in numerofissima hominum multitudine, formae dissimilitudo, actam multiformis diversaque in facie, vultu, oculis, species, ita ut nonnunquam ne uterini quidem partus conformes sint, ac sibi assimilentur. Cap. XVIII
|
|
|
463
|
|
|
464
|
|
|
465 Multa animantium, piscium, alitum, insectorum genera absque semine progenerari, ut etiam herbas : multaque animalia atque auiculas insolita ratione ac modo absque mutua masculi opera concipere. Cap. XIX
|
|
|
466
|
|
|
467
|
|
|
468 Manus vel aliae corporis partes frigore, geluque, aut pruinis obstupescentes acrigidae, ut resoluantur, ac calore rurfus imbutae reviviscant. Cap. XX
|
|
|
469
|
|
|
470
|
|
|
471 Unde exoriantur, atque emergant in homine conscientiae stimuli : & an, ut affectus & animi perturbationes, humoribus asscribendi : an in animo menteque ac voluntate consistant. Cap. XXI
|
|
|
472
|
|
|
473
|
|
|
474
|
|
|
475
|
|
|
476
|
|
|
477
|
|
|
478
|
|
|
479 Ad quotum mensem hominis gestatio in utero producatur, partusque tempestiuus censeri debeat. Obiter de corporis humani formatione, quóve dierum aut mersium numero foetus absoluatur, ac vitalis existat. In qua narratione omnia tractantur accuratius, quòd hinc acerbae contentiones exoriantur, non solùm in legitimo congressu, sed alia quauis geniali solutaque venere. Cap. XXII
|
|
|
480
|
|
|
481
|
|
|
482
|
|
|
483
|
|
|
484
|
|
|
485
|
|
|
486 De hominis procreatione utilis & incunda narratio, in qua illustratur altera argumenti pars. Cap. XXIII
|
|
|
487
|
|
|
488
|
|
|
489
|
|
|
490
|
|
|
491
|
|
|
492
|
|
|
493
|
|
|
494
|
|
|
495
|
|
|
496
|
|
|
497 Quoto aetatis anno puellis pubescentibus concubitus desiderium excitetur, & conceptui efficiantur idoneae. Rursus quando provectioribus foecunditas desinat, ac desinentibus menstruis uterus sterilescat. In qua narratione virilis quoque naturae conditio excutitur. Cap. XXIIII
|
|
|
498
|
|
|
499
|
|
|
500
|
|
|
501 Qui potissimùm alii ab aliis morborum contagia concipiant, et qua ratione efficiatur, ut infantes conualescant, exhibitus nutrici medicamentis. Cap. XXV
|
|
|
502
|
|
|
503
|
|
|
504 De pelle seu plumoso tegmine vulturis, quod mira vi pollet in corroborando ventriculo, atque excitanda cibi aviditate, paulò efficacius, quàm zinziber, cuius natura quoque hic exprimitur, non cuiuis observata. Cap. XXVI
|
|
|
505
|
|
|
506
|
|
|
507
|
|
|
508 Levini Lemnii medici zirizaei paraenesis, sive exhortatio ad vitam optimem instituendam, summis pariter atque infimis salubris cumprimis & frugifera, sive corporis, sive animi incolumitati prospectum cupiant. In deum per christum potissimem defigendos oculos, mentemque erigendam. Cap. I
|
|
|
509 Quanta homini contulit rerum opifex deus. Cap. II
|
|
|
510 Deo nihil homine charius, omniaque in eius usum creata. Cap. III
|
|
|
511 Quanta esse debeat hominis erga deum gratitudo. Cap. IIII
|
|
|
512 Baptismus quid homini conferat, quid moneat. Cap. V / Post deum, in proximum proferenda charitas. Cap. VI
|
|
|
513 Quanta esse debeat erga parentes, liberorum pietas. Cap. VII
|
|
|
514 Qualem se quemque praeceptori exhibere conveniat. Cap. VIII
|
|
|
515 Quibus potissimem in humana societate honor exhibendus & reverentia. Cap. IX
|
|
|
516 Quid praestet homini institutio, & qualis ea esse debeat. Cap. X
|
|
|
517
|
|
|
518
|
|
|
519 Unde morum integritas, atque optima vitae praeceptapetenda. Cap. XI
|
|
|
520
|
|
|
521
|
|
|
522 Qui autores ad expoliendam linguam mentemque exornandam usui, & quae artes potissimum amplectendae. Cap. XII
|
|
|
523 De ethnicis scriptoribus censura. Cap. XIII
|
|
|
524 Poetae officium, & quid studiosae iuuentuti, atque etiam adultis conferat. Cap. XIIII
|
|
|
525 De historiarum usu & utilitate. Cap. XV
|
|
|
526 De comoedia. Cap. XVI
|
|
|
527 De eloquendi dicendique peritia, quae nulli non, cuiuscunque sit idiomatis, usui est & necessaria. Cap. XVII
|
|
|
528 Ad quas disciplinas nobis aditum patefaciant humanitatis studia. Cap. XVIII
|
|
|
529
|
|
|
530 Certo fixoque disciplinae generi inhaerendum. Cap. XIX / Quae studia & occupationes operosae, ac minus frugiferae, quae noxiae & perniciosae. Cap. XX
|
|
|
531
|
|
|
532 Non minus animo mentique prospiciendum, quàm corpori. Cap. XXI
|
|
|
533
|
|
|
534 Qua ratione corpori subueniendum, ut inculpata valetudine subsistat. Cap. XXII
|
|
|
535
|
|
|
536
|
|
|
537 Cibos ex dei liberalitate ac munificentia, magna gratitudine ac gratiarum actione sumendos. Cap. XXIII
|
|
|
538 Quomodo hospitalitatis habenda ratio. Cap. XXIIII
|
|
|
539
|
|
|
540
|
|
|
541
|
|
|
542 De rei familiaris ac domesticae cura, eiusque administratione. Cap. XXV
|
|
|
543
|
|
|
544
|
|
|
545 Somni & vigiliae moderatio. Cap. XXVI
|
|
|
546
|
|
|
547
|
|
|
548 Quid adserat commodi vel incommodi repletio & inanitio, denique aluus vel astrictior, vel relaxior. Cap. XXVII
|
|
|
549 Studiosis virisque politicis saepius meatus, per quos excrementa deferuntur, expurgandos. Cap. XXVIII
|
|
|
550
|
|
|
551 Praecepta salubria non minus animo, quàm corpori idonea. Cap. XXIX
|
|
|
552
|
|
|
553 Existimationis ac famae habendaratio. Cap. XXX
|
|
|
554
|
|
|
555
|
|
|
556
|
|
|
557
|
|
|
558 Laudabilis dissidiorum pacificatio. Cap. XXXI
|
|
|
559 Nemo insolescat rebus prosperis, nec deiiciatur adversis, sed dei se providentia sulciat. Cap. XXXII
|
|
|
560 Vitanda curiositas. Cap. XXXIII
|
|
|
561
|
|
|
562 In vestitu moderatio. Cap. XXXIIII
|
|
|
563 Nemo sortem sibi designat am despiciat. Cap. XXXV
|
|
|
564
|
|
|
565
|
|
|
566
|
|
|
567 Improborum consuetudinem ac familiaritatem vitandam. Cap. XXXVI
|
|
|
568 Linguam cohibendam non solùm ab obscoenis verbis, sed etiam otiosis. Cap. XXXVII
|
|
|
569
|
|
|
570 In verbis omnique actione vitae, detestabilis fucus ac simulatio. Cap. XXXVIII
|
|
|
571 Philautia, hoc est, caecus amor sui excutiendus, atque inanis doctrinae persuasio. Cap. XXXIX
|
|
|
572
|
|
|
573
|
|
|
574
|
|
|
575 Familiarium atque amicorum habendum delectum ac discrimen. Cap. XL
|
|
|
576 Ne temerem te cuiquam sponsorem offeras. Cap. XLI
|
|
|
577 Assentatores, quos vulgò pluymstryckers vocant, vitandi. Cap. XLII
|
|
|
578 Praecepta quaedam ad benem beateque vivendum accommoda. Cap. XLIII
|
|
|
579 De exercitatione, qua defatigatae vires instaurantur, cùm animi tum corporis. Cap. XLIIII
|
|
|
580
|
|
|
581
|
|
|
582
|
|
|
583
|
|
|
584
|
|
|
585
|
|
|
586
|
|
|
587
|
|
|
588 In rebus gerendis, rationem in consilium adhibendam. Cap. XLV
|
|
|
589 Quae dubitas, ne feceris. Cap. XLVI
|
|
|
590 Virtutis ac vitiorum praemia. Cap. XLVII / A deo sumenda omnium actionum nostrarum initia. Cap. XLVIII
|
|
|
591 Diluculum auroraque matutina ad componendam mentem, atque animum in deum erigendum, aptissima. Cap. XLIX
|
|
|
592 Exacto die exigenda à mente diurnarum actionum ratio. Cap. L
|
|
|
593 Nemo vitiis suis blandiatur, aut malefacta extenuet. Cap. LI
|
|
|
594
|
|
|
595 In deum transferendum, quidquid nobis boni obtigit. Cap. LII
|
|
|
596 Delectus & consideratio habenda in eligendo vitae genere. Cap. LIII
|
|
|
597
|
|
|
598 De legitima matrimonii societate. Cap. LIIII
|
|
|
599
|
|
|
600
|
|
|
601 Omnis societas, quae non consistit intra coniugii limites, vitiosa, atque à legitimo matrimonio aliena. Cap. LV
|
|
|
602
|
|
|
603 Qua ratione obtineri possit, ne mors homini naturapauido sit formidabilis. Cap. LVI
|
|
|
604
|
|
|
605
|
|
|
606
|
|
|
607
|
|
|
608 De nominis Iesu Christi amplitudine, maiestate, potentia : qua una obsistendum magicis incantamentis, atque illusiones daemonum expugnandae, & si qua detrimenta, vel menti vel corpori inferri contingat. Cap. LVII
|
|
|
609
|
|
|
610
|
|
|
611
|
|
|
612
|
|
|
613
|
|
|
614
|
|
|
615
|
|
|
616
|
|
|
617 An herbae & gemmae aliquam vim conferant in profligandis daemonibus, ac depellendis rebus aliis noxiis. Cap. LVIII
|
|
|
618
|
|
|
619
|
|
|
620 De maiestate & potentia supremi Numinis : & quàm varias appellationes unica dei essentia tribus personis distincta sortiatur. Cuius rei contemplatione humanus animus tranquillitatem & solatia, summamque erga deum fiduciam concipit. Cap. LIX
|
|
|
621
|
|
|
622
|
|
|
623
|
|
|
624
|
|
|
625
|
|
|
626
|
|
|
627
|
|
|
[sans numérotation] Quae primo libro continentur, in quo prior numerus caput, alter paginam denotat
|
|
|
[sans numérotation] Quae secundo libro continentur
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation] Quae tertio libro continentur
|
|
|
[sans numérotation] Quae quarto libro continentur
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation] Rerum et sententiarum huius operis. Index
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation] Elenchus omnium capitum quae in paraenesi continentur
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation] Rerum et sententiarum in paraenesi contentarum, index
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[sans numérotation]
|
|
|
[page blanche]
|
|
|
[page blanche]
|
|
|
[page blanche]
|
|
|
[sans numérotation] [Plat inférieur]
|