PrésentationMode d’emploiServices associésRéutilisations

Génération de PDF

 
Liceti, Fortunio.
Genuae : in aedibus J. Pavonii, 1602 , 1602.
Cote : 6200(2).
Exemplaire numérisé : BIU Santé (Paris)
Nombre de pages : 479
Veuillez choisir ce que vous souhaitez télécharger au format PDF : L'ouvrage complet  Une sélection de pages (à préciser ci-dessous)

 [sans numérotation]  [Page de titre]
 [page blanche]  
 [sans numérotation]  [Dédicace]
 [sans numérotation]  
 [sans numérotation]  
 [sans numérotation]  
 [sans numérotation]  Io. Baptista Pinellus in excellentiss. Doctoris Fortunii Lyceti. Libros De Ortu Animae Humanae
 [sans numérotation]  [Dédicace]
 [sans numérotation]  Index, et series Capitum
 [sans numérotation]  
 [sans numérotation]  
 [sans numérotation]  
 [sans numérotation]  
 [sans numérotation]  
 [sans numérotation]  
 [sans numérotation]  
 1  Praefatio. In qua habetur universae Tractationis Propositum, Ordo, Divisio, Necessitas, atque Utilitas
 2  
 3  Liber Primus. In quo omnes aliorum opiniones cum suis fundamentis afferuntur, allatae confutantur, et ad oppositiones respondetur. Prima proponitur opinio dicentium totam animae humanae naturam esse simplicem Intellectum immediatè a Deo creatum, et quadragesima die à conceptionis initio corpori iam organizatio infusum. Cap. Primum
 4  
 5  
 6  
 7  Confutatur allata opinio, ostendendo faetum in utero antequam sortiatur intellectum à Deo, aliud genus animae ab alio agente nactum fuisse. Cap. II
 8  
 9  
 10  
 11  
 12  
 13  Respondetur argumentis obiectis: ex quo monstratur animalia nutriri posse sine multiplici coctione alimenti. Cap. III
 14  
 15  
 16  
 17  
 18  
 19  Affertur secunda Opinio Avicennae, dicentis animae nostrae partem rationalem proximè oriri à Cholcodea, à qua et prodeunt partes eius ratione carentes, sed mediante femine, quo utitur, tanquam instrumento. Cap. IV
 20  
 21  Expenditur Opinio Avicennae, et ostenditur semen in generatione hominis non subire vices instrumenti, quo Cholcodea proxime uti debeat. Cap. V
 22  
 23  Satisfit rationi oppositum; imo ea retorquetur ad hominem, monstrando maiorem esse similitudinem, inter animas rationis expertes, et agens materiale, corruptibileque; quam inter eas, et Cholcodeam Avicennae. Cap. VI
 24  
 25  Adducitur Opinio Platonicorum existimantium animae humanae partem intellectiuam immediatè à Deo summo prodire: partes vero irrationales a Dijs iunioribus oriri. Cap. VII
 26  
 27  
 28  
 29  Platonicorum sententia expenditur, ostendendo vegetalem, et sentientem animam in nobis, non â superis, sed à Parentibus originem habere. Cap. VIII
 30  
 31  Soluuntur Platonicorum rationes, interpretando multa obscura loca veterum, monstrandoque; Deos iuniores, quicunque; illi sint, esse efficientia remota, non autem proxima vegetalis, ac sensualis animae. Cap. IX
 32  
 33  
 34  
 35  
 36  
 37  
 38  
 39  
 40  
 41  
 42  
 43  Promulgatur opinio quarta Fernelij arbitrantis Animae Humanae partem tum Rati onalem, tum ratione vacantem à caelo mediante spiritu foetui in utero degenti communicari. Cap. X
 44  
 45  
 46  
 47  
 48  
 49  
 50  
 51  
 52  
 53  
 54  
 55  Fernelij placita trutinantur, probaturquè nullam animi nostri partem sic à coelo pendere: multaquè loca Aristotelis explicantur: ostenditurquè quomodo Sol haec inferiora illuminet, quod in exemplum affertur. Cap. XI
 56  
 57  
 58  
 59  
 60  
 61  
 62  
 63  
 64  
 65  
 66  Diluuntur argumenta Fernelij, ostendendo Deum, ac coelum esse efficientia remota animae nostrae vegetalis, ac sentientis, non proxima: et monstrando spiritum, caloremquè naturalem in nobis a coelo non esse, sed elementarem omnino. Cap. XII
 67  
 68  
 69  
 70  
 71  
 72  
 73  
 74  
 75  
 76  
 77  
 78  Exponitur Opinio Quinta ex Pomp. Et alijs iudicantibus animae humanae partem et rationalem, et irrationalem, originem ducere à Parentibus, non à superis. Cap. XIII
 79  
 80  
 81  
 82  
 83  
 84  
 85  
 86  Examinatur Opinio Hierardi, et Pomp. proposita, demonstrando animi nostri partem rationalem proximè oriri, non à Parentibus, sed à Superis, eamque, non esse ullo modo quantam per accidens. Cap. XIV
 87  
 88  
 89  
 90  Resoluuntura adversariorum rationes, ostendendo mentem humanam esse omnino indivisibilem, ac immaterialem, non in universum corpus extensam, sed in praecipua corporis parte residentem, nec à Parentibus ortam. Cap. XV
 91  
 92  
 93  
 94  
 95  
 96  
 97  
 98  
 99  
 100  
 101  
 102  
 103  Recensetur opinio asserentium vegetalem, ac sensitricem animae nostrae partem genitam esse, dum essemus in utero, ab anima materna sibi similem animam quoad gradus irrationales gerante in humano conceptu. Cap. XVI
 104  
 105  
 106  
 107  Ponderatur dicta opinio, et ostenditur ab anima materna nullo modo posse generari animas mortales foetus in utero degentis. Cap. XVII
 108  
 109  
 110  
 111  
 112  
 113  
 114  
 115  
 116  Tolluntur argumenta obiecta, ostendendo tum in quibus foetus possint assimilari Patri, ac Matri; tum quomodo non semper agentia physica generent sibi simile; tum in omni generatione viventium esse distinctionem sexus; tum plantas omnes maris naturam habere, quarum foemina communis est terra. Cap. XVIII
 117  
 118  
 119  
 120  
 121  
 122  
 123  
 124  
 125  
 126  
 127  Septima Opinio Portij, et aliorum dicentium foetum in utero primis quadraginta diebus vivere beneficio animae maternae, tanquam partem ac fructum corporis materni, in partu vero foetui animam remanere sibi communicatam a materna divisa penes gradus mortales ad partitionem subiecti. Cap. XIX
 128  
 129  
 130  Conuellitur superior sententia demonstrando foetum in utero non vivere beneficio animae maternae, sed alterius sibi propriae, neque esse ullo modo partem corporis materni. Cap. XX
 131  
 132  
 133  
 134  
 135  Enodantur obiecta ratiocinia, ostendendo foetum non esse verè fructum matris; neque necessario, qua nutritur, eadem anima sibi alimentum concoquere. Cap. XXI
 136  
 137  
 138  
 139  
 140  Recitatur octava opinio Alberti Magni dicentis Animae nostrae partes ratione carentes nobis indi immediatè à semine; non quidem ceu ab agente principali, sed tanquam instrumento operante in virtute patris, qui est agens principale. Cap. XXII
 141  Alberti sententia destruitur, demonstrando semen non posse in generatione agere ut purum instrumentum in virtute Patris. Cap. XXIII
 142  
 143  
 144  Alberti obiecta infringuntur, probando semen similitudinem non habere cum proiectis ab extrinseco, neque cum instrumentis artis. Cap. XXIV
 145  
 146  Nona opinio Pernumiae dicentis vegetalem, ac sentientem animam foetus genitam esse ab anima seminis, ceu ab agente principali. Cap. XXV
 147  
 148  
 149  
 150  Pernumiae sententia reijcitur, probando semen non acquirere animam à partibus universis in digestione ultimi alimenti; nec aliam à sua animam foetui communicare posse. Cap. XXVI
 151  
 152  
 153  
 154  
 155  Respondetur argumentis in oppositum, ostendendo semen cedere in materiam geniti, et tamen facere sicuti quae ab arte, et aliquo modo esse, atque dici posse hominè. Cap. XXVII
 156  
 157  
 158  Decima Opinio Aristotelis legitur in capite tertio, et in quarto secundi de Generatione, animalium, quae tractatio dividitur in quinque contextus. Cap. XXVIII
 159  
 160  
 161  
 162  
 163  
 164  
 165  Affertur circa primum contextum expositio Io. Grammatici dicentis Aristotelem in eo nihil aliud sibi velle, quam animam humanam in foetu primum edere operationes plantales, deinde animales, tandem vero humanas. Cap. XXIX
 166  Exploditur interpretatio Philoponi, demonstrando totam animam humanam non indi foetui simul, nec simpliciter prius sedere actiones plantales, deinde animales, tandem humanas; et hic agi de foetu in utero, qui nec animales, nec rationales edit actiones. Cap. XXX
 167  
 168  
 169  
 170  
 171  
 172  
 173  Soluuntur argumenta Philoponi, demonstrando operationes vegetales non fieri ope organorum rudium, quae primum fabricentur a vi formatrice: non absolutè praecedere sensualibus, et rationalibus: hasque non indigere instrumentis corporeis. Cap. XXXI
 174  
 175  
 176  
 177  Expositio alia primi textus ex D. Thoma dicente foetui quidem primum indi animam vegetalè, procedente tempore sensualem; demum rationalem; sed ubique priorem corrumpi ad ortum posterioris. Cap. XXXII
 178  Conuellitur allata sententia D. Thomae, monstrando mentem non posse corpori uniri immediatè, atque animam humanam non esse simplicem substantiam. Cap. XXXIII
 179  
 180  
 181  
 182  
 183  
 184  D.Thomae argumenta soluuntur, declarando quomodo plures formae possint esse in composito, et quomodo privatio, seu forma prior corrumpatur adventu, seu etiam ortu formae posterioris. Cap. XXXIV
 185  
 186  
 187  
 188  Declaratur primus contextus, in quo Aristoteles docet generationem hominis fieri tum interuentu animae vegetalis, quae prima omnium in foetu reperitur, tum ortu sensitiuae, quae procedente tempore in conceptum recipitur: tum demum aduentu rationalis. Cap. XXXV
 189  
 190  
 191  
 192  
 193  Proponitur quaedam secundi textus expositio, qua dicunt aliqui Aristotelem in eo probare animam sensitricem non oriri à Parentibus mediante semine. Cap. XXXVI
 194  Refutatur dicta expositio, monstrando ex Aristotele animam sensualem inesse foetui à Parentibus mediante semine, et hoc non esse indignum cui associetur talis anima. Cap. XXXVII
 195  Respondetur ab obiectam rationem, declarando quomodo Natura soleat inuicem connectere res valdè diuersas. Cap. XXXVIII
 196  Affertur alia eiusdem textus Expositio ex Pomp. et Alexandreis dicentibus in hoc textu Aristotelem nomine Mentis intelligere, non partem animae humanae, sed mentem divinam, cuiusmodi est intellectus agens. Cap. XXXIX
 197  
 198  Expenditur haec expositio, et probatur Aristotelem hic nomine mentis non posse intelligere mentem divinam, sed necessariò intelligere partem animae nostrae rationalem. Cap. XL
 199  
 200  
 201  
 202  Pomp. Et Alexandri ratio illa iam pridem putata insolubilis exactissimè expenditur, et ad hominem retorquetur, monstrando Intellectum humanum ad speculandum non uti corpore. Cap. XLI
 203  
 204  
 205  
 206  
 207  
 208  
 209  
 210  
 211  
 212  Recensetur alia huius loci explicatio ex Portio afferente Aristotelem hîc nomine mentis intelligere, non intellectum potentia, qui nihil est antequam intelligat; sed intellectum in actu, cuius solius omnis actus tum primus, tum secundus ab extrinseco est. Cap. XLII
 213  
 214  
 215  
 216  
 217  Confutatur Expositio Portij, demonstrando verius quodnam sit id, unde prodeunt actus cuiusque, non esse nihil antequam intelligat, neque a Natura, quomodo ipse ait. Cap. XLIII
 218  
 219  
 220  
 221  
 222  
 223  
 224  Portij argumanta diluuntur, ostendendo foetum in utero tum alimentum suscipere non solùm per umbilicum, verùm etiam peros: tum primo quadragenario sortiri animam et sensualem, et rationalem: necnon declarando obiectam Aristotelis sententiam, puta, mens nihil est antequam intelligat. Cap. XLIV
 225  
 226  
 227  
 228  
 229  
 230  
 231  
 232  Expositio Averrois dicentis Aristoteli mentem humanam esse infimam Intelligentiarum abstractarum, seipsam dum generamur nobis communicantem; ideoque solam foetui extrinsecus aduenire: quum sentiens, et vegetalis anima nobis à caelo insit sed utente parentibus, ac semine ceu instrumentis, quo fit ut non extrinsecus. Cap. XLV
 233  
 234  
 235  Confutatur Expositio Averrois, ostendendo animas vegetalem, ac sentientem in nobis non oriri a coelo utente parentibus, ac semine ut instrumentis, neque hîc Aristotelem agere de mente, quae abstracta existens, et unica, omnibus hominibus assistat, quorum corpore, ut organo, utatur ad intelligendum obiecta intelligibilia. Cap. XLVI
 236  
 237  
 238  
 239  Averrois obiecta tolluntur, monstrando mentem esse tum formam informantem, et tamen cognoscere universalia, dici corpori non mistam, separatam, et actum nullius corporis; tum multiplicata ad numerum individuorum speciei humanae, et nihilominus homines multos idem intelligere posse, inuicem doceri, et alter alterum intelligere. Cap. XLVII
 240  
 241  
 242  
 243  Expositio textus 2 in quo Aris. docet foetum antequam edat actiones quascunque, habere animam illam unde prodeunt in potentia secunda, quae est cum actu primo; et animas ratione carentes in eo fuisse genitas, quum sola mens extrinsecus tandem illi accedat, nullo mediante corpore. Cap. XLVIII
 244  
 245  
 246  
 247  
 248  
 249  
 250  Explicato contextui comparatur 26 tex. 2. Phys. In quo docens Aristoteles quousq; Physicus possit considerare formam, explicat unde, et quomodo anima humana oriatur, dicens, Homo hominem generat et Sol. Cap. XLIX
 251  
 252  
 253  
 254  
 255  
 256  
 257  
 258  Glossatur tertius contextus, in quo Aristoteles ostendit quomodo anima rationalis ante foetum ab aeterno subsistat, quauè ratione semen et a Patre sortiatur animam vegetalem, ac sentientem; non autem rationalem: et ubi foetus animam produxerit, in eo non remaneat tanquam pars. Cap. L
 259  
 260  
 261  
 262  
 263  
 264  
 265  
 266  Exponitur quartus contextus, in quo docet Aristoteles semen, dum in utero adiungitur menstruo sanguini, in eo generare animam irrationalem, atque ita conceptum fieri. Cap. LI
 267  
 268  
 269  Interpretatur quintus contextus, in quo Aristoteles demonstrat partem animi nostri vegetalem nobis indi, dum fimus, a Matre: sensualem autem ab ipso Patre. Cap. LII
 270  
 271  
 272  Explicata Aristotelis Opinio summariè proponitur, quae est rationalem animam in nobis immediatè à Deo pendere; sensitricem à Patre mediante semine; vegetalem verò à Matre. Cap. LIII
 273  
 274  
 275  Examinatur Aristotelis Opinio, ostendendo animam rationalem non extitisse ante corpus; nullumquè aliud ab elementari corpus habere, animam verò sensitiuam foetus non esse numero diversam ab ea, quae est in semine; et vegetalem non habere ortum a Matre. Cap. LIV
 276  
 277  
 278  
 279  
 280  
 281  
 282  
 283  
 284  
 285  
 286  Soluuntur Aristotelis rationes, ostendendo aliquid ortum posse esse immortale: semen fieri partem foetus: et non esse parem rationem de foetu, ac de ouo subuentaneo. Cap. LV
 287  
 288  
 289  
 290  
 291  
 292  
 293  
 294  
 295  Liber Secundus, in quo ex propria sententia explicatur Unde, Quomodo et Quando Anima humana habeat Originem. Animam Humanam non esse simplicem substantiam, sed actum essentialiter compositum ex anima Vegetali, Sensitrice, et Intellectiua. Cap. Primum
 296  
 297  
 298  
 299  
 300  
 301  
 302  
 303  
 304  
 305  
 306  
 307  
 308  Non ab uno, et eodem agente prodire totam animae humanae substantiam. Cap. II
 309  
 310  Agens peculiare, unde proximè oritur irrationalis pars animae humanae esse hominem, qui Parens est. Cap. III
 311  
 312  In generatione hominis faeminam non esse agens, unde primum motus principium, nec merè patiens; sed caussam adiuvantem, et inseruientem masculo, qui propriè subit rationem agentis, ac generantis. Cap. IV
 313  
 314  
 315  Semen habere in se vim procreatricem, seu vivificatricem conceptus; et formatricem partium illi necessariarum; atque ex consequenti animam. Cap. V
 316  
 317  
 318  
 319  
 320  Semen pollere non solùm anima vegetali, sed etiam sensitrice: cuius opera, absque eo, quòd regatur ab Intelligentia non errante, vivificat conceptum, et efformat membra. Cap. VI
 321  
 322  
 323  
 324  
 325  
 326  Monstratur animam irrationalem, quae in semine est, oriri ab anima Patris quoad partes ratione carentes in emissione seminis multiplicata, et divisa ad partitionem subiecti. Cap. VII
 327  
 328  
 329  
 330  Ostenditur tum unde, quo modo et quando animae humanae portio et vegetalis, et sensualis, quae in foetu est, illi reuera insit; tum quomodo, et quando fiat conceptus, et in eo formentur partes. Cap. VIII
 331  
 332  
 333  
 334  Unde, Quomodo, et Quando oriatur, et foetui adueniat pars animae humanae rationis compos. Cap. IX
 335  
 336  
 337  
 338  
 339  
 340  
 341  Liber Tertius, in quo proponuntur, et enodantur magis arduae difficultates, quae contra sententiam Autoris adduci possunt. Quid obijci possit adversus ea, quae De Ortu Animae humanae in superioribus ex propria sententia disputavimus. Cap. Primum
 342  
 343  
 344  
 345  
 346  
 347  
 348  
 349  
 350  Foetum in utero sibi alimentum trahere non solùm per umbilicum, sed etiam per os; nec reclamare Aristotelem; unde tollitur prima dubitatio. Cap. II
 351  
 352  
 353  
 354  
 355  Cur foetus, antequam in eo formentus membra, in utero maneat, et statim ijs in ipso efformatis, ipse ex utero non prodeat; quare soluitur difficultas secundo loco proposita. Cap. III
 356  
 357  
 358  
 359  
 360  Quòd Mens in profunda meditatione ad speculandum non utatur sensibus, neque sensuum instrumentis; et cur in ecstati sensus omnes ferientur à suis operationibus. Quare soluitur tertius nodus. Cap. IV
 361  
 362  
 363  
 364  An in somno, dum sensus ligati sunt, Mens quae ab ijs turbatur potius quàm adiuuetur ad speculandum, sua exerceat munia, et ita occurritur quartae oppositioni. Cap. V
 365  
 366  An mens ad speculandum impellatur ab appetitu, an ipsa ex seipsa as id moveatur; et si ad hoc ab eo dirigitur, an dici possit ad intelligendum uti sensu unde tollitur quinta instantia. Cap. VI
 367  
 368  
 369  
 370  Utrum Mens Aristoteli sit ab aeterno, et utrum ipsa eadem adiuncta foetui sensualem animam habenti, et imposterum retinenti, dicatur advenire enti in actu, an in potentia; et ita diluitur sexta, et septima dubitatio. Cap. VII
 371  
 372  
 373  Productionem hominis non esse alterationem, sed generationis verae, ac propriae speciem unde soluitur octava ratio. Cap. VIII
 374  
 375  
 376  
 377  An spiritus, calorque noster innatus sit simplicis, an potius multiplicis naturae. Et utrum ex eius simplicitate necessariò colligi possit animam item esse simplicem essentiam. Quocirca respondetur ad nonam difficultatem. Cap. IX
 378  
 379  
 380  Utrum anima sit forma totius compositi animalis, non autem partium eius sigillatim; an potius totum animal, et unaquaeque illius pars, eadem forma polleat. Quare satisfit decimae obiectioni. Cap. X
 381  
 382  
 383  
 384  
 385  An irrationalis pars animae nostrae sit divisibilis ad partitionem subiecti; et cur oua subuentanea extra alvum ovipari non vivant, sicut in eo; unde satisfit undecimae dubitationi. Cap. XI
 386  Quomodo Pater possit suo semini in coitu communicare partem suae animae irrationalem, non communicato Intellectu; si unica in homine est anima; Quare soluitur duodecima oppositio. Cap. XII
 387  
 388  
 389  
 390  
 391  
 392  
 393  Cur in Homine id contingat ut in semine eiaculato permaneat animae suae pars rationis expers, ea verò similiter non permaneat in alijs quibusque partibus à corpore abiunctis. ex quo respondetur decimaetertiae dubitationi. Cap. XIII
 394  
 395  An senserit Aristoteles semen esse principium materiale eorum, quae semine propagantur; et ita soluitur decima quarta dubitatio. Cap. XIV
 396  
 397  
 398  Quomodo seminis anîma sit eadem numero cum ea, qua pollet foetus in utero; et quomodo ab ea sit numero, ac genere diversa unde diluitur decima quinta obiectio. Cap. XV
 399  
 400  An semini una tantùm sit anima, an multae si una quomodo ex eo simul possint eadem conceptione constitui, et animari plures foetus et ita dissoluitur nodus decimus sextus. Cap. XVI
 401  Quomodo anima seminis ab anima parentis ortum habeat. Unde respondetur ad instantiam decimam septimam. Cap. XVII
 402  
 403  Quae sit caussa hominis efficiens; Nec non Quomodo genitura, sine semen sit excrementum ac vile. Ex quo respondetur ad argumentum decimum octavum, et decimum nonum. Cap. XVIII
 404  
 405  Quomodo semen famuletur generationi; Quare soluitur vigesima oppositio. Cap. XIX
 406  An semini tota in sit anima perfecti animalis, nec ne. An seminis anima sit eiusdem naturae, ac perfectionis cum anima orti ex eo; an non. Quare tollitur vigesima prima difficultas. Cap. XX
 407  
 408  
 409  
 410  Qua ratione semen, quod est materia generandi animalis, se habeat ad illud: an scilicet eius formam, an potius privationem obtineat, et Quomodo. Ex quo respondetur ad vigesimam secundam rationem. Cap. XXI
 411  
 412  
 413  
 414  An semen sit corpus organicum, nec ne et Quomodo anima sit actus corporis organici. Unde tollitur dubitatio vigesima tertia. Cap. XXII
 415  
 416  
 417  An semen habeat animam actu, an potentia et Quomodo verè dici possit semen habere animam in potentia. Quare diluitur vigesima quarta ratio. Cap. XXIII
 418  
 419  
 420  Quae forma nihil operans ociosa valeat, ac frustra, et quae non Quocirca respondetur ad argumentum vigesimumquintum. Cap. XXIV
 421  Quid sit corpus potentia vitam habens et utrum semina, et fructus sint corpora potentia vitam habentia et ita soluitur oppositio vigesima sexta; Cap. XXV
 422  
 423  
 424  
 425  
 426  Cur si semen est pars animalis, idquè animatum parte illius animae, quae est forma totius animalis: semine eiaculato et animal ipsum, et eius anima non mutiletur. ex quo satisfit dubitationi vigesimae septimae. Cap. XXVI
 427  
 428  Conclusio totius Operis, et Excusatio Autoris. Caput ultimum
 429  
 [page blanche]  
 [sans numérotation]  Index
 [sans numérotation]  
 [sans numérotation]  
 [sans numérotation]  
 [sans numérotation]  
 [sans numérotation]  
 [sans numérotation]  
 [sans numérotation]  
 [sans numérotation]  
 [sans numérotation]  
 [sans numérotation]  
 [sans numérotation]  
 [sans numérotation]  
 [sans numérotation]  
 [sans numérotation]  
 [sans numérotation]  
 [sans numérotation]  
 [sans numérotation]  
 [sans numérotation]  
 [sans numérotation]  
 [sans numérotation]  
 [sans numérotation]  
 [sans numérotation]  
 [sans numérotation]  
 [sans numérotation]  
 [sans numérotation]  
 [sans numérotation]  
 [sans numérotation]  
 [sans numérotation]  
 [sans numérotation]  
 [sans numérotation]  
 [sans numérotation]  
 [sans numérotation]  Mention typographique. Ex-libris