début |
fin |
|
|
|
1 [Page de titre]
|
|
|
2
|
|
|
3 Illustrissimis, & Excellentissimis Patribus Collegii Medicinae Bononiae. Joseph Ferdinandus Gulielminus felicitatem precatur
|
|
|
4
|
|
|
5 Lector humanissime
|
|
|
6
|
|
|
7 Praelectiones a Dominico Gulielmino habitae in Gymnasio Patavino. Praelectio prima. De legitima Commentationum medicarum methodo
|
|
|
8
|
|
|
9
|
|
|
10
|
|
|
11
|
|
|
12
|
|
|
13
|
|
|
14
|
|
|
15
|
|
|
16 Praelectio secunda. De praestantia, sive commodis, & incommodis Doctrinae Aphoristicae
|
|
|
17
|
|
|
18
|
|
|
19
|
|
|
20
|
|
|
21
|
|
|
22
|
|
|
23
|
|
|
24
|
|
|
25 Praelectio tertia. Quod optimus interpres Aphorismorum Hippocratis is solus esse potest, qui optimus Medicus sit
|
|
|
26
|
|
|
27
|
|
|
28
|
|
|
29
|
|
|
30
|
|
|
31
|
|
|
32
|
|
|
33 Hippocratis Aphorismorum sectio prima. A Dominico Gulielmino partim, parti vero a Josepho Ferdinando filio Commentariis illustrata. Aphorismus I. Vita brevis, Ars longa, occasio praeceps, experimentum periculosum, judicium difficile. Nec non se ipsum praestare oportet opportuna facientum, sed & aegrum, & assidentes, & exteriora. Expositio
|
|
|
34 Adnotationes
|
|
|
35
|
|
|
36
|
|
|
37
|
|
|
38 Corollarium
|
|
|
39 Aphorismus II. In perturbationis ventris, & vomitibus spontaneis, si talia purgentur, qualia purgari oportet, confert, & leviter ferunt; sin minus contra. Sic & vasorum inanitio, si talis fiat, qualis fieri debet, confert, & bene tolerant; sin minus contra. Inspicere autem oportet & regionem, & tempus, & aetatem, & morbos, in quibus conveniat, aut non
|
|
|
40
|
|
|
41
|
|
|
42
|
|
|
43
|
|
|
44
|
|
|
45
|
|
|
46
|
|
|
47
|
|
|
48 Aphorismus III. Habitus exercitatorum, qui summum bonitatis attingunt, periculosi, si in extremo constiterint; neque enim possunt in eodem permanere, neque quiescere?. Cum vero non qiescant, neque possint proficere in melius; reliquum est, ut decidant in deterius. His de causis bonum habitum statim solvere expedit, ut corpus rursus nutriri incipiat. Neque compressiones ad extremum ducendae (periculosum enim) sed qualis natura fuerit ejus, qui debet perferre, ad hoc ducere convenit; sic & evacuationes, quae ad extremum deducunt, periculosae, & rursus refectiones, cum extremae fuerint, periculosae
|
|
|
49
|
|
|
50
|
|
|
51
|
|
|
52
|
|
|
53
|
|
|
54
|
|
|
55
|
|
|
56
|
|
|
57
|
|
|
58
|
|
|
59
|
|
|
60
|
|
|
61 Aphorismus IV. Victus tenuis, atque exquisitus, in morbis quidem longis semper, in acutis vero, in quibus non convenit, periculosus; & rursus, qui ad extremum devenit tenuitatis, gravis est, nam & repletiones, quae ad extremum deveniunt, periculosae
|
|
|
62
|
|
|
63
|
|
|
64
|
|
|
65
|
|
|
66
|
|
|
67
|
|
|
68
|
|
|
69 Aphorismus V. In tenui victu aegri delinquunt: quo fit, ut magis laedantur. Quicunque enim error committitur, major in hoc fit, quam in pleniori victu. Propterea etiam sanis periculosus est valde tenuis, & constitutus, & exquisitus victus, quoniam errores gravius ferunt. Ob hoc igitur tenuis victus, atque admodum exquisitus, eo, qui sit paulo plenior, magis periculosus
|
|
|
70
|
|
|
71
|
|
|
72 Aphorismus VI. Extremis morbis extrema exquisite remedia optima sunt
|
|
|
73
|
|
|
74
|
|
|
75
|
|
|
76
|
|
|
77 Aphorismus VII. Ubi igitur morbus peracutus est, statim habet extremos labores, & extreme tenuissimo victu utendum est. Ubi vero non, sed pleniorem victum contingit adhibere: tantum cibi indulgendum est, quantum morbus extremis est mollior
|
|
|
78
|
|
|
79
|
|
|
80 Aphorismus VIII. Quando morbus in sui vigore constiterit, tunc tenuissimo victu utendum est
|
|
|
81
|
|
|
82
|
|
|
83
|
|
|
84 Aphorsimus IX. Conjectari autem oportet, an aeger sufficiat perdurare ad morbi vigorem: & nunquid prius ille deficiat, nec possit cum victu perdurare; vel morbus antea deficiat, atque hebetescat
|
|
|
85
|
|
|
86
|
|
|
87
|
|
|
88 Aphorismus X. Quibus igitur statim morbus in vigore consistit, iis etiam statim tenuis victus adhibendus est: quibus vero posterius debet consistere, iis & in ipso consistendi tempore, & parum ante illud, cibus subtrahendus; prius vero uberius vistus adhibendus est, ut aeger sufficiat
|
|
|
89
|
|
|
90
|
|
|
91
|
|
|
92
|
|
|
93 Aphorismus XI. In accessionibus abstinere oportet: nam cibum dare nocuum est; & quibus per circuitum fiunt accessiones, in ipsa accessione abstinere oportet
|
|
|
94
|
|
|
95
|
|
|
96
|
|
|
97
|
|
|
98 Aphorismus XII. Accessiones vero, & constitutiones morbi indicabunt, & anni tempora, & circuituum successiva incrementa, sive quotidiè, sive alternis diebus, sive per majora intervalla fiant. Sed & ex iis, quae mox apparent, indicia sumuntur: quemadmodum in morbo laterali, si circa initia statim sputum appareat, morbum breviat; si vero postea appareat, producit. Et urinae, & alvi excrementa, & sudores, quaecunque apparuerint, vel bonam morborum judicationem, vel malam: vel breves, aut longos fore morbos ostendunt
|
|
|
99
|
|
|
100
|
|
|
101
|
|
|
102
|
|
|
103
|
|
|
104 Aphorismus XIII. Senes facillime jejunium ferunt: secundo loco qui aetatem consistentem habent: minus adolescentes: omnium minime pueri, praesertim qui inter ipsos sunt juniores
|
|
|
105
|
|
|
106
|
|
|
107
|
|
|
108
|
|
|
109
|
|
|
110
|
|
|
111
|
|
|
112 Aphorismus XIV. Qui crescunt plurimum habent calidi innati: plurimo igitur egent alimento; alioquin corpus absumitur. Senibus vero parum calidi innati inest, paucis propterea fomitibus egent: quia a multis extinguuntur. Hanc etiam ob causam febres senibus non similiter acutae fiunt; frigidum enim eorum corpus
|
|
|
113
|
|
|
114
|
|
|
115
|
|
|
116
|
|
|
117
|
|
|
118
|
|
|
119
|
|
|
120
|
|
|
121 Aphorismus XV. Ventres hyeme & vere natura calidissimi sunt, & somni longissimi, quare per ea tempora alimenta copiosiora sunt exhibenda. Etenim tunc calor innatus plurimus est: unde & pluribus egent alimentis; indicio sunt aetates, & athletae
|
|
|
122
|
|
|
123
|
|
|
124
|
|
|
125
|
|
|
126
|
|
|
127
|
|
|
128
|
|
|
129
|
|
|
130 Aphorismus XVI. Victus humidus febricitantibus omnibus confert; maxime vero pueris: & aliis, qui tali victu uti consueverunt
|
|
|
131
|
|
|
132
|
|
|
133
|
|
|
134 Aphorismus XVII. Et quibus semel, aut bis: & quibus plura ne, an pauciora particulatim oporteat offerre, considerandum. Condonandum autem est aliquid tempori, aetati, & consuetudini
|
|
|
135
|
|
|
136
|
|
|
137
|
|
|
138 Aphorismus XVIII. Aestate, & autumno cibos difficillime ferunt: hyeme facillime; secundum locum ver habet
|
|
|
139
|
|
|
140
|
|
|
141
|
|
|
142
|
|
|
143
|
|
|
144 Aphorismus XIX. His, qui per circuitum accessiones habent, nihil dare oportet, neque cogere, sed substrahere adjectioni ante judicationes
|
|
|
145
|
|
|
146
|
|
|
147
|
|
|
148 Aphorismus XX. Quae judicantur, & judicata sunt integre neque movere, neque novare aliquid, sive medicamentis, sive aliter irritando, sed sinere
|
|
|
149
|
|
|
150
|
|
|
151
|
|
|
152 Aphorismus XXI. Quae ducere oportet, quo maxime natura vergit per loca conferentia, eo ducere
|
|
|
153
|
|
|
154
|
|
|
155
|
|
|
156 Aphorismus XXII. Concocta medicari, atque movere, non cruda; neque in principiis, modo non turgeant; plurimum vero non turgent
|
|
|
157
|
|
|
158
|
|
|
159
|
|
|
160
|
|
|
161
|
|
|
162 Aphorismus XXIII. Dejectiones non multitudine aestimandae sunt, sed si talia dejiciantur qualia conveniunt, & aegri facile tolerant. Atque ubi usque ad animi defectionem expedit ducere, faciendum, si aeger possit tolerare
|
|
|
163
|
|
|
164
|
|
|
165
|
|
|
166
|
|
|
167 Aphorismus XXIV. In acutis passionibus raro, & in principiis medicinis purgantibus uti: & hoc cum praemeditatione faciendum
|
|
|
168
|
|
|
169
|
|
|
170
|
|
|
171
|
|
|
172 Aphorismus XXV. Si qualia oportet purgari purgentur, confert, & facile ferunt: si contra, difficulter
|
|
|
173
|
|
|
174
|
|
|
175 Index Praelectionum, Aphorismorum cum suis Expositionibus, & Adnotationum
|
|
|
176
|
|
|
177 Index rerum
|
|
|
178
|
|
|
179
|
|
|
180
|
|
|
181
|
|
|
182
|
|
|
183
|
|
|
184
|
|
|
185
|
|
|
186
|
|
|
187 Errores sic corrig.
|
|
|
[sans numérotation]
|