Liber II
223
DE MVSCVLORVM DIFFERENTIIS. Caput III.

Vnde musculorum differentiæ petantur. DIFFERENTIAS musculorum non paucas recensere promptissimum est, ab illorum uidelicet substantia, ortu, insertione, quam mouent particula, forma, foraminibus, colore, situ, fibrarum specie, et musculi capite, uentre, tendine, ac denique ex mutuo musculorum concursu, aut unius musculi uelut in plures separatione.A substantia. Quæ a substantia petuntur differentiæ, ex uenis, arterijs, neruisque imprimis pendent. Nullum enim corporis musculum reperias, qui non aliqua ligamenti portione in fibras desecta, et carne illas continente firmanteque constituatur. Verum præter hæc alij neruum, arteriam et uenam in suum corpus quoque diffundi sinunt, ut septum transuersum, et maximus totius corporis musculus, qui femur mouentium quintus erit, præterea abdominis omnes ac præcipue recti. In alios neruus nullus, neque uena, neque arteria inseritur, ex quorum classe musculus est, qui latum in manu educit tendinem : deinde præter alios quamplurimos, quadratus musculus radium in pronum uertens, et graciles illi, qui digitos ad pollicem in latera agunt. Solus neruus quibusdam propaginibus in illorum musculorum capita distribuitur, qui a radicibus capitum femoris principium sumunt, atque ad calcem ducuntur : horum nanque substantiæ neque uena, neque arteria penitius inseritur. Latus in collo musculus, qui genas mouet, uenis abundat et neruis, tamen arteria interim destituitur. Qui uero solam nanciscitur arteriam, nullus occurrit. Cæterum adeps, quem interdum musculorum fibris per carnem digestis attendi diximus, in macilentis non reperitur. In obesis autem illi musculi adipe potissimum abundant, qui ilium ossibus obducuntur, ac clunes, et ueluti sedentibus puluinaria constituunt.Ab ortu. In ortu magis adhuc musculi uariant, nam omnes, etsi Galenus non semel aliter affirmet, ab ossibus suum principium nequaquam mutuantur, uerum alij ab osse ipsorum ligamenti originem sumunt, ut qui a femoris osse et coxendicis osse ad tibiam procedunt, et plurima musculorum multitudo. Alij a cartilagine ipsorum ortum obtinent, ut omnes laryngis musculi, quos laryngis proprios nuncupabimus, deinde intercostales musculi, qui inter costarum cartilaginum habentur interualla. Alij a membrana quapiam enascuntur, cuiusmodi sunt oculi omnes musculi, a dura membrana uisorium neruum inuoluente nati, deinde duo musculi stomachum retro amplexantes, et in scutiformis cartilaginis latera inserti, his nanque ab externa stomachi tunica principium pendet. Idem et de circulari ani, et uesicæ ceruicis musculo censendum uenit. Alij a membrana tendines obuoluente enascuntur, ut quatuor graciles musculi, quatuor manus digitos ad pollicem in latus ducentes. Alij ab alio quouis ligamento originem exigunt, cuiusmodi sunt duo pollicis primum internodium flectentes, qui a transuerso ligamento tendines in brachialis interna sede transmittente enascuntur. Tales etiam sunt, qui in superiori pedis regione locati, pedis digitos extrorsum ad latus mouent, qui a ligamentis tibiam talo, et talum calci, et nauiformi ossi, calcemque cubiformi ossi colligantibus enascuntur. Alij ueluti ex altero musculo prodeunt, ut qui a circulari ani musculo, ueluti digiti duo, meatum urinarium, qua sub penis corporibus ferri incipit, amplexantur. Alij rursus ex nullo principium ducunt, uerum membraneæ partes aliqua sui sede carneæ, ac musculosæ seu musculi fiunt. Huius ordinis sunt omnes musculi ex carnea membrana constituti, qui in collo et facie in hominibus habentur, deinde et testis musculus in rubicundo testium uasorum seminalium inuolucro, instar carnosioris lineæ innatus. Quinetiam septi transuersi ortum, ex peritonæi et tunicæ costas succingentis partibus, ipsius centro adnatis pendere fateamur, necesse est, nisi illius ortum contra aliorum musculorum rationem, ubi costis inseritur, esse dicamus. Cæterum non omnes musculi ab una duntaxat parte originem sumunt, permulti enim ex pluribus ossibus enascuntur, nam dorsum mouentibus musculis plures fere uertebræ principium præbent. Sic et abdominis musculus oblique descendens, a pluribus costis exorditur. Qui brachium pectori admouet, ex pectoris osse, et quarundam costarum cartilaginibus, et ipsa demum clauicula enascitur, quemadmodum et is cuius auxilio brachium attollitur, ex scapula quoque et clauicula procedit. Pariter etiam recti abdominis musculi, a cartilagine pubis ossa interueniente, et ab ipsis ossibus enascuntur : adeo, ut quidam musculi ex pluribus ossibus, alij ex osse cartilagineque non inepte principium habere dicentur. Alij ex eiusdem ossis pluribus processibus enascuntur, ut prior flectentium cubitum, qui ab eminentiori sede ceruicis scapulæ et processu ipsius interno, quem anchoræ assimilauimus, educitur.Ab insertione. Ab insertione uero integrum est dicere, alios in os, ut qui femur, et tibiam caputque mouent, inseri : alios uero in cartilaginem, ut